Columns en speeches burgemeester Nadine Stemerdink

Beste inwoners, ondernemers, organisaties, verenigingen, collega-bestuurders, enzovoorts. Hartelijk welkom op deze eindejaarsbijeenkomst. Wat fijn dat wij u met zovelen in dit prachtige Kasteel Duivenvoorde mogen ontvangen. In de mooie kerstsfeer met heel veel lichtjes en kaarsjes. Het is voor Voorschoten wellicht ook de start van een nieuwe traditie: in plaats van een nieuwjaarsreceptie, een eindejaarsbijeenkomst.

We hebben nog twee weken te gaan tot oud en nieuw. Maar er is genoeg gebeurd om met elkaar terug te kijken op wat we hebben gedaan en meegemaakt.

Treinongeval

2023 was voor Voorschoten het jaar van het treinongeval. Op 4 april rond halfvier in de ochtend werden omwonenden van station Voorschoten wakker door een harde klap, twee minuten later gevolgd door een nog hardere klap. Ik hoef u niet te vertellen wat er was gebeurd. U herinnert zich ook allemaal de hectiek van die dag, de week en weken erna, en voor sommigen zelfs de maanden erna. Er moest tenslotte heel veel worden hersteld en geregeld. Op een dag als vandaag zijn we ook in gedachten bij kraanbestuurder Martin, diens nabestaanden en de gewonden die bij het ongeval waren betrokken.

Ik kan u heel veel verhalen vertellen over wat ik allemaal heb meegemaakt in die periode. Hoe ik het beleefd heb, inclusief survivaltips voor een bestuurder. Het zijn intieme momenten, hilarische belevenissen en gebeurtenissen waar ik tot op de dag van vandaag met enige verwondering en soms verbijstering op terugkijk. Ik heb veel geleerd, zoals dat ook ik gewoon een mens blijk te zijn en ook ik alles moest verwerken. Dat is gelukt dankzij de lieve mannen van ProRail, die mij in alle rust nog eens de treinstellen hebben laten zien en daar met mij over spraken. Dat hoort er ook bij als burgemeester.

Wat ik zeker wil delen vandaag is hoe trots ik ben op de omwonenden, de hulpdiensten, politie, brandweer, ambulances, meldkamer, enzovoorts, die met elkaar een hulpverlening hebben neergezet waar geen woorden voor zijn. Als eerste ter plaatse bij het ongeval was onze Brandweer Voorschoten. Kort daarachter zat de eerste politieauto vanuit Leiden-Zuid. Zij hebben met de meldkamer de eerste lijnen uitgezet, waardoor alles zo goed is verlopen en Voorschoten positief in het nieuws kwam. Als het erop aankomt, dan zijn we er voor elkaar. Dat kwam duidelijk naar voren. Overal in de pers las en hoorde je over boer Freek en de huisarts. Die trouwens – maar dat hoorden we later pas – geen huisarts is, maar specialist ouderengeneeskunde.

Verkiezingen

Trots ben ik op nog veel meer dit jaar. Vers in ons geheugen liggen bijvoorbeeld de Tweede Kamerverkiezingen van vorige maand. De opkomst van meer dan 85 procent was heel mooi. Maar die grote opkomst betekende tegelijk drukte in de stemlokalen en enorme stapels stembiljetten om te tellen. Voor het eerst konden inwoners ook stemmen in ons eigen gemeentehuis. Geweldig dat het is gelukt om dat te organiseren.

Eerlijk gezegd hadden die verkiezingen van mij wel twee jaar later gemogen. Want in februari hadden we ook al de Provinciale Staten en de Waterschappen. En de organisatie van zo’n evenement vraagt heel veel inzet van vrijwilligers en onze medewerkers. Heel veel dank! Terwijl er zoveel ander werk ligt.

Woningbouw

Neem woningbouw. Overal in ons dorp lopen projecten, van de nieuwbouw bij Intratuin tot de prachtige plannen bij Huize Bijdorp. We hebben dit jaar ook met elkaar gesproken over mogelijke locaties voor flexwoningen en over de woonvisie. Dat waren mooie inhoudelijke debatten in de gemeenteraad, waarbij lastige afwegingen moesten worden gemaakt.

In mijn maandelijkse columns in de Voorschotense Krant schrijf ik vaak over mijn vriendengroep. Wij zijn een afspiegeling van de samenleving, in alle opzichten. Laatst hadden we een gesprek over de grote zorgen die er zijn, of hun zonen en dochters over 5 tot 10 jaar überhaupt een kans maken om binnen een reële termijn een betaalbare starterswoning te vinden. Zij kunnen geen bruidsschat aan hun kinderen meegeven voor financiering van een hypotheek, zoals ook zoveel andere mensen dat niet kunnen. Voor die heel grote groep jongeren, de huidige en toekomstige starters op de woningmarkt, is er maar één oplossing: bouwen, bouwen en nog eens bouwen.

Mooi was, dat wij dit jaar voor het eerst een burgerinitiatief hadden voor de realisatie van hofjeswoningen, ook wel bekend als Knarrenhof. Toekomstbestendige woningen, waar ouderen met elkaar fijn kunnen wonen. Dit burgerinitiatief is unaniem door de raad aangenomen.

Klimaat

Van woningbouw is het een kleine stap naar klimaat, energie, duurzaamheid en groen. We legden het laatste zonnepaneel op de Boschbloem. Inwoners kregen gratis energieadvies.

En volgend jaar starten we het groot onderhoud in Adegeest. Met volop aandacht voor groen, maar ook voor veiligheid en waterafvoer (riolering). Op weg daarnaartoe hebben inwoners actief meegedacht; een geslaagd voorbeeld van participatie waarbij inwoners en gemeente met elkaar tot een beter plan en nieuwe inzichten zijn gekomen. Waarbij het niet gaat om wie er gelijk heeft. Het gaat erom om met elkaar tot keuzes te komen waarbij het algemeen belang vooropstaat.

Ook wordt de riolering in de Raadhuislaan aangepakt. En ja, het gaat dan toch echt gebeuren, de rotonde bij het gemeentehuis wordt eindelijk verkeersveiliger gemaakt.

Leuk om te melden zijn de nieuwe bomen die we hebben geplant: een lindeboom in de Voorstraat en 28 andere bijzondere bomen in het Burgemeester Berkhoutpark. Dat brengt me weer op NLdoet. Dit jaar mochten wij als college de leerlingen van de Nutsbasisschool helpen takken snoeien, in de regen, sneeuw en wind. Wat was het leuk om met die kids in gesprek te gaan over wat ze vinden en wat ze willen worden.

Vrijwilligers

Dan heb ik het nog niet gehad over onze vrijwilligers. Want waar zouden wij zijn zonder ze? Ik denk dat ik het antwoord wel weet, en dat is: helemaal nergens. Velen zetten zich al jaren in voor hun medemens. Ik denk aan de mantelzorgers die dag en nacht klaarstaan om in te springen, daar waar de professionele zorg het moet laat liggen door gebrek aan handjes. Of aan alle vrijwilligers bij de sport- en cultuurverenigingen en scoutingclubs, die altijd maar klaarstaan om de mouwen op te stropen. Geen vraag is teveel.

Denk ook aan welzijns- en ouderenorganisaties die onmisbaar zijn in een gemeente, waar het blijkbaar zo fijn en goed leven is, dat we een van de meest verzilverde gemeenten van het land zijn. Dan zijn er de vrijwilligers die elk jaar weer zorgen voor mooie feesten en dagen in ons dorp, van Koningsdag, het Weekend van Voorschoten en de intocht van Sinterklaas, tot de Paardendagen en Open Monumentendag. En laten we tot slot de vrijwilligers bij onze brandweer niet vergeten! Vrijwilligers zijn onmisbaar.

Ondernemers

Trots ben ik ook op onze ondernemers. Het kloppend hart van de samenleving. Zij zorgen voor banen, mede voor diegenen die wat meer hulp nodig hebben in de samenleving. Zo bieden de ondernemers in samenwerking met stichting Meraki ruimte en kansen voor mensen met een uitkering of een statushoudersachtergrond, die willen ondernemen, boekhouder willen worden of werken bij een lokale ondernemer.

Ondernemerschap, dat straalt Voorschoten uit! Dat zien wij ook aan de grote betrokkenheid van ondernemers bij de evenementen. Het eerste ondernemersontbijt op de Dag van de Ondernemer, dat wij dit jaar hebben gehouden, was geslaagd en zeker voor herhaling vatbaar. Ik hoop natuurlijk volgend jaar nog meer ondernemers te zien! Onder wie, zoals we bij elke gebeurtenis in ons dorp mogen zien, ook de schrijvende pers.

Dodenherdenking

De scouting had dit jaar voor het eerst een belangrijke rol bij de Dodenherdenking. De twee scoutingverenigingen die stonden opgesteld zorgden voor het aandragen van de kransen. Ik kreeg kippenvel toen ik deze betrokkenheid van jongeren zag. We moeten met elkaar ervoor zorgen dat de verhalen verteld blijven worden aan de volgende generaties. Dank scouting dat jullie dit willen doen!

Bij de Dodenherdenking staan ook altijd onze veteranen in erehaag. Voorschoten telt iets meer dan 100 veteranen die bij diverse missies in het buitenland hebben gediend in vaak moeilijke omstandigheden. Dit heeft bij menig veteraan sporen nagelaten. Ik ben blij dat er dit jaar voor het eerst zoveel veteranen zijn gekomen naar de lokale Veteranendag. Dat was ook hier in deze zaal. Wat een bijzondere dag was dat. Met elkaar herinneringen delen.

Ambtelijke organisatie

Een groot compliment aan onze ambtelijke organisatie die al drie jaar eigenlijk non-stop aanstaat. De coronaperiode, complexe vraagstukken rond woningbouw, energie, leefbaarheid, veiligheid, de opvang van ontheemden uit Oekraïne en statushouders, en de afwikkeling van het treinongeval hebben het uiterste gevraagd, en vragen dat nog steeds, van onze kleine, maar zeer wendbare en loyale organisatie. Trots op wat wij als Voorschoten neerzetten.

Maar we kunnen het als Voorschoten niet alleen. Samenwerking in de Leidse Regio is zeer noodzakelijk om de dienstverlening aan de inwoners, bijvoorbeeld op het terrein van zorg, te verbeteren, dichterbij te brengen en te continueren. De komende jaren zal deze samenwerking met de gemeenten in de Leidse Regio verder worden geïntensiveerd.

Vrede

Vanuit Voorschoten een stap naar de wereld. Verdrietig genoeg is vrede in de wereld nog ver te zoeken, en misschien wel verder weg dan aan het begin van het jaar. In Oekraïne duurt de oorlog nog steeds voort. Ook als Voorschoten vangen wij inmiddels meer dan 100 ontheemden uit Oekraïne op. Zij maken echt een deel uit van onze samenleving; zijn aan het werk, sporten, gaan naar school en de kids zingen en dansen daar waar dat kan. Wij blijven hopen op een snel einde van de oorlog, zodat families weer herenigd kunnen worden in hun thuisland.

Vrede is ook verder weg dan ooit in de Gazastrook. Iedereen heeft met afschuw de beelden gezien van de terreuraanval van Hamas. Een conflict dat zo diep geworteld is bij de Israëliërs en Palestijnen, dat zoveel lagen kent, en waar inmiddels zoveel onschuldige burgerslachtoffers in die jaren zijn gevallen. Ook op die momenten dat er in de media geen aandacht voor was. De angst onder onze Joodse inwoners is met geen pen te beschrijven. Ik kan hun angst niet wegnemen. Ik kan alleen maar naar hen luisteren; de verhalen en gevoelens.

Vrede is er ook in andere landen niet. Nog steeds moeten er mensen vluchten vanwege hun opvattingen, geaardheid, enzovoorts. In Voorschoten vangen wij nu al anderhalf jaar statushouders op, die wachten op een woning in een gemeente waar ze aan gekoppeld zijn. Het is een druppel op een gloeiende plaat, want de situatie van de opvang bij het aanmeldcentrum is niet meer te doen voor diegenen die zich daar melden. Dat het aanmeldcentrum overvol is, betekent bovendien iets voor de buurtbewoners van het aanmeldcentrum in Ter Apel. De situatie is onhoudbaar geworden.

Waar je je ook bevindt in het politieke spectrum, iedereen is het erover eens dat de asielketen al geruime tijd is vastgelopen en dat op deze manier doorgaan geen optie is. Welk kabinet er ook komt, en alsjeblieft niet weer nieuwe verkiezingen, er zijn heldere antwoorden nodig. De tijd van ondefinieerbare en onuitvoerbare compromissen is voorbij. Wij zijn als fatsoenlijk land verplicht om diegenen die vluchten voor oorlog een menswaardige opvang te bieden.

Vrede, het zou zo mooi zijn om te leven in een wereld waar er vrede is. Ik vraag mij dan altijd af wat we onszelf aandoen in de wereld. Een oorlog leidt tot niets. We moeten met elkaar in gesprek blijven en liever vandaag dan morgen vrede sluiten is de enige oplossing. Vanuit die overtuiging, en om met elkaar stil te staan bij de onschuldige slachtoffers van al dat geweld, heeft het gemeentebestuur bij het gemeentehuis de vredesvlag gehesen.

Afsluiting

Ik ga nu afronden, want u heeft inmiddels lang genoeg naar mij moeten luisteren. Wij zijn hier op het mooie Kasteel Duivenvoorde te midden van heel veel kaarsjes en lichtjes. Een symbool voor hoop en ook herdenking. De feestdagen brengen naast de vreugde die wij met elkaar delen ook het gemis van geliefden. Velen van u hebben tijdens de Lichtjesavond ook al een kaarsje aangestoken voor diegenen die voor altijd in ons hart zitten. Ik zal dat ook zeker doen tijdens de Kerstdagen.

We vragen ons ook af wat het nieuwe jaar gaat brengen. Niemand weet dat. De oudejaarsconference van vorig jaar was van Claudia de Breij: “Het komt niet goed, maar we gaan het goed maken”, waren de woorden waarmee zij haar sterke conference afsloot.

Woorden die profetisch bleken te zijn. Ons vermogen om met onzekerheden om te gaan is op de proef gesteld, en we kunnen niet uitsluiten dat dat ook in het komend jaar zo zal zijn. Maar als ik zie hoe wij in Voorschoten naar elkaar omkijken in moeilijke omstandigheden, heb ik er alle vertrouwen in dat wij voor elkaar blijven zorgen, ook in 2024. We gaan het ook volgend jaar goed met elkaar maken.

Ik wens u fijne kerstdagen toe en een mooie, en voor de hulpdiensten een rustige, jaarwisseling.

Voor nu dank u wel en proost!

Beste Voorschotenaren,

In de eerste plaats wens ik u mede namens de gemeenteraad en het college een gezond, gezellig en hoopvol 2023 toe. Wat fijn dat u hier bent vanavond! Goed dat wij elkaar hier weer treffen in de raadszaal in Voorschoten om elkaar een gelukkig nieuwjaar te wensen. Zoals vanouds. We konden ook deze keer als vanouds de feestdagen vieren. Samen met familie, vrienden en buren eten met de kerstdagen en proosten met de jaarwisseling op het nieuwe jaar.

Jaarwisseling

De voorbereidingen voor de jaarwisseling waren ook dit jaar prima. Politie en brandweer zijn met onze medewerkers van Openbare Orde en Veiligheid, Buitendienst en Communicatie letterlijk dag en nacht in touw geweest om de jaarwisseling in Voorschoten goed en feestelijk te laten verlopen. Samen met de inwoners is dit meer dan gelukt. Het was als vanouds. Volop gezelligheid en gelukkig een rustige avond voor de hulpdiensten. Ook die nacht stonden politie, brandweer, boa’s en ambulance paraat stonden voor onze veiligheid. Dank daarvoor! We beschouwen dat als normaal. Maar dat is het niet. Zij laten hun gezin thuis achter. Dat mogen we nooit vergeten.

Wat helaas ook weer als vanouds was, waren de krantenberichten over de gevolgen van het afsteken van vuurwerk. De artsen in oogziekenhuizen noemden het een horrornacht. Het leven van jonge mensen is deze jaarwisseling definitief veranderd. Berichten over agenten die gewond zijn geraakt doordat er illegaal vuurwerk naar ze is gegooid, terwijl zij hun werk deden. Ik vraag mij af hoe lang we dit nog als samenleving acceptabel vinden en we een traditie belangrijker vinden dan veiligheid. Oud en nieuw is al lang niet meer een feestje voor iedereen.

De volgende ochtend stonden de mannen van de Buitendienst alweer vroeg op de straten, om alle troep op te ruimen die na het afsteken van het vuurwerk is achtergebleven. Dank ook aan jullie!

Terugblik 2022

Klimaatcrisis, stikstofcrisis, wooncrisis, koopkrachtcrisis, asielcrisis, vertrouwenscrisis. Ik heb nog niet eerder een jaar meegemaakt waarin het woord crisis zo vaak is gevallen. Het jaar 2022 zat er vol mee. Het was ook het jaar dat onze kwetsbaarheden naar de oppervlakte bracht en we beseften dat zaken die jarenlang vanzelfsprekend leken, dat niet meer waren. De vrede in Europa stond van de een op de andere dag onder druk. Het betalen van de energierekening, zorgkosten en de vraag of er aan het eind van de maand nog geld over is voor de veel duurder geworden boodschappen, leeft bij steeds meer huishoudens.

De niet voor te stellen gevolgen van de toeslagenaffaire die gezinnen nog elke dag ongekend hard raakt, omdat zij nog steeds niet financieel zijn gecompenseerd. En dan heb ik het nog niet over de ten onrechte uit huis geplaatste kinderen. Ook zij zijn slachtoffer van de toeslagenaffaire. Artsen zonder Grenzen is voor het eerst in de historie in actie gekomen in ons eigen land door de omstandigheden in de asielopvang.

Vooruitblik 2023

Er is dus werk aan de winkel! Zoals Rotterdammers dat zeggen: “Niet …, maar poetsen!” We staan voor een nieuw jaar waarin op vele terreinen grote besluiten moeten worden genomen. Het zijn vraagstukken die iedereen elke dag raken. Dit onder een gesternte dat we hard moeten werken om het vertrouwen in de overheid weer terug te winnen. Dat is volgens mij de basis om uit de crisissfeer van 2022 te kunnen komen: vertrouwen.

Verkiezingen

In maart 2022 is een nieuwe gemeenteraad gekozen en in juli werd een nieuw college gevormd. Veel nieuwe en jonge gezichten in de gemeenteraad en sinds het einde van 2022 voor het eerst meer vrouwen in de raad dan mannen. Een unicum in Voorschoten.

De dalende opkomst bij de gemeenteraadsverkiezingen is zorgelijk. De redenen daarvoor zijn verschillend en niet altijd goed te duiden. Een thema komt wel elke keer terug en dat is dat inwoners aangeven dat zij het gevoel hebben dat de overheid er niet meer voor ze is. Dat gevoel kunnen wij denk ik met elkaar ook wel begrijpen. Het positieve is dat wij met elkaar ons steentje in Voorschoten kunnen bijdragen aan het herstel van vertrouwen. Het biedt kansen om het komend jaar een extra stapje te zetten om te laten zien dat we er als gemeentebestuur wel degelijk zijn voor de inwoners. Luisteren en weten wat er speelt in onze samenleving.

Participatie

Dit betekent niet dat we als gemeentebestuur besluiten nemen waarmee iedereen het eens is. Of dat naar degenen die het hardst roepen het meest wordt geluisterd. Luisteren naar de zwijgende meerderheid is even belangrijk. Het gaat er juist om dat we als gemeentebestuur duidelijker de randvoorwaarden aangeven waarbinnen kan worden meegesproken. En dat we het besluit dat uiteindelijk wordt genomen kunnen uitleggen. Belangrijk is dat we besluiten nemen. Dat we ervoor zorgen dat Voorschoten verder wordt ontwikkeld. Stilstaan is per slot van rekening achteruitgang.

Wonen

Het maken van keuzes, het nemen van besluiten betekent dat zaken gaan schuren. Dat kan niet anders. Ik noem het tekort aan betaalbare woningen voor diverse doelgroepen in Voorschoten. Welke starter, zeker als je jong bent, op de woningmarkt kan in onze gemeente een betaalbare woning kopen of huren? Te lang staan zij op dit punt al aan de kant en wijken geboren en getogen Voorschotenaren noodgedwongen uit naar een andere gemeente om te kunnen wonen. Daarom moeten we locaties vinden om te bouwen.

Ik realiseer mij goed dat bouwlocaties zorgen voor discussies in onze samenleving. We zijn het mijns inziens aan de volgende generatie verplicht om te zorgen dat ook zij een reële mogelijkheid hebben om fijn te kunnen wonen in Voorschoten.

Klimaat, energie en koopkracht

De energiecrisis waarin we zitten wordt door ons allen gevoeld, door inwoners en ondernemers. De kans dat de energieprijs binnen afzienbare tijd weer stabiel wordt, lijkt klein. Dat betekent dat we samen moeten zoeken naar manieren om ons energieverbruik enerzijds terug te dringen en anderzijds onze energie op een andere manier op te wekken. Inzet, creativiteit, andere manieren van denken zijn nodig op het gebied van duurzaamheid. Op deze manier wordt ook de koopkracht hersteld en nemen onzekerheden af. Daarvoor zijn alle maatschappelijke partners nodig, zoals de woningcorporaties voor het verduurzamen van de sociale huurwoningen.

Veerkracht

Veel vraagstukken, veel veranderingen, noodzaak tot het nemen van besluiten. Dat vraagt om flexibiliteit en veerkracht. Dat Voorschoten dat in zich heeft, hebben we laten zien. De opvang van Oekraïners die moesten vluchten voor oorlog is, met dank aan velen, heel snel van de grond gekomen. En ook dit jaar levert Voorschoten een tijdelijke noodopvanglocatie voor statushouders, zodat we ons steentje bijdragen om de door het Rijk gecreëerde asielcrisis op te lossen. Ik ben hier trots op dat ook wij ons inzetten om mensen te helpen.

Veerkracht heb ik ook gezien bij onze ondernemers. De afgelopen jaren zijn, en dan zeg ik het netjes, niet de makkelijkste jaren geweest. Van de coronamaatregelen rolden de ondernemers naar alle gevolgen die de oorlog in Oekraïne met zich meebreng. Ik bewonder jullie veerkracht en positiviteit. Want ondanks alles wat er is gebeurt en gaande is, stáán de ondernemers er gewoon en zijn de zaken van voor 2020 weer opgepakt, inclusief alle evenementen die er zonder de ondernemers niet kunnen zijn in ons dorp. Dat is een instelling waarvan we allemaal nog iets kunnen leren.

Laten we met elkaar een mooi en warm jaar maken van 2023. Een jaar waarin we aandacht blijven houden voor diegenen die het nodig hebben.

Dank voor uw aandacht.

Dames en heren, jongens en meisjes,

Herdenken doen we met elkaar. Jong en oud en waar je ook vandaan komt. Herdenken betekent de verhalen blijven vertellen en blijven doorgeven. Vandaag staan ook weer onze veteranen in de erehaag bij ons oorlogsmonument. Het zijn die mannen en vrouwen die mede ervoor zorgen dat ook toekomstige generaties weten wat onze geschiedenis is. Vele van hun collega’s hebben het hoogste offer gebracht voor onze vrijheid. Het is ons verleden, dat ons maakt tot wie wij zijn en waaraan we te danken hebben, dat wij hier vandaag met elkaar zo kunnen staan. 

We blijven verhalen doorgeven, nieuwsgierig zijn naar de ander. Daarom ben ik trots dat ook bij deze Dodenherdenking zoveel kinderen en jongeren aanwezig zijn. Leerlingen van basisschool De Regenboog met hun mooie eigengemaakte gedichten. De scouting, dit jaar leden van scoutingvereniging Kimball o’Hara en de Mauritsgroep, die voor het eerst betrokken is bij de dodenherdenking hier in Voorschoten. Wat mooi om te zien dat jullie hier met zovelen zijn. En vele andere jongeren vandaag, die met ouders, familie en vrienden hier vanavond zijn. 

Film Dorp in Oorlogstijd

Het was mijn recente bezoek aan basisschool De Regenboog dat mij aanzette tot het nog eens bekijken van de film Dorp in Oorlogstijd, die Museum Voorschoten drie jaar geleden maakte. Daarin interviewen drie schoolkinderen van nú zes dorpsgenoten, die bij de bevrijding nog maar 6 tot 15 jaar oud waren. 

De kinderen van toen vertellen hoe klein Voorschoten in de oorlogsjaren nog maar was. Als je naar school ging, zag je het vee van de boerderijen. Je kwam langs melkboeren en bakkers. En ook de scholen waren nog klein, met bijvoorbeeld maar vier klaslokalen.

De kinderen van toen delen hun herinneringen. Er waren geen auto’s, dus ze konden rustig op straat spelen. Ze hebben ook spannende verhalen, van een geit achterin de garage tot onderduikers, al wist je als kind niet dat het onderduikers waren. Het waren mensen die gezellig op bezoek kwamen.

We horen in de film over de gaarkeuken, hongertochten en het eten van tulpenbollen. “De bloemen kwamen uit mijn oren”, lacht een van de kinderen van toen. We horen ook ongekend verdriet. Denk aan familie en bekenden die om het leven kwamen, werden weggevoerd en de voortdurende angst voor verraders.

Op de avond van 4 mei 1945 kwam het nieuws van de bevrijding. Dominee Houtzagers en dokter Kuipers fietsten met oranje strik door het dorp. Er werd een muziektent opgebouwd, het Wilhelmus klonk en je zag voedseldroppings op Valkenburg. Een dorpsgenoot toverde zelfs een fles jenever tevoorschijn, die hij de hele oorlog wist door te smokkelen.

Dorp in Oorlogstijd is een bijzondere film, vooral als je nieuwsgierig bent naar een ander, naar verhalen van toen.

Jaarthema Nationaal Comité 4 en 5 mei

Nieuwsgierigheid naar de ander is het thema, dat het Nationaal Comité 4 en 5 mei dit jaar aan de herdenking gaf. Journalist, filmmaker en auteur Natascha van Weezel schreef voor deze herdenking een inspirerend verhaal over leven met de oorlog. Alle vier haar Joodse grootouders overleefden de Holocaust, de moord op bijna 6 miljoen Joden in Europa. Op de vlucht naar Zwitserland zijn de ouders van haar moeder verraden. Dankzij heel veel bluf en lef van haar grootvader en hulp van de consul van Zwitserland hebben ze alsnog Zwitserland bereikt en daar de oorlog doorgebracht. 

Na de oorlog keerden ze terug naar Den Haag, waar ze hoorden dat hun ouders en zusjes in het Poolse kamp Auschwitz waren vermoord.

Natascha vindt het ongelooflijk dapper dat haar opa durfde te bluffen. Ze beseft, dat ze haar leven in zekere zin heeft te danken aan de moed van een wildvreemde: de consul, die handelde uit medeleven.

Als de schoolkinderen uit Voorschoten en Natascha het over één ding eens zijn, dan is het wel dat we de geschiedenis moeten blíjven herdenken. De misdaden uit de oorlog mogen nóóit meer iemand overkomen. Om dat voor elkaar te krijgen moeten we de verhalen blijven delen, nieuwsgierig blijven naar elkaars historie. Niet oordelen of veroordelen. Maar eerst het verhaal horen en de omstandigheden proberen te begrijpen. 

Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging

Ik heb u vorig jaar een stukje van het verhaal verteld van mijn opa, aan vaders kant. Mijn opa die tot op zijn laatste dag last had van het oorlogstrauma dat hij had opgelopen. Mijn familie aan zowel mijn moeders kant als mijn vaders kant komt uit de Achterhoek. Toen ik op bezoek was bij basisschool De Regenboog, vertelde ik dat de situatie in dit geval in het oosten van Nederland heel anders was dan hier in het westen. Mijn vader heeft het altijd treffend samengevat: tijdens de oorlog aten we roomboter op brood en na de oorlog weer margarine. Ik vertelde op de basisschool dat mijn opa’s en oma’s aan beide kanten op de boerderij wonen, waar mijn moeder overigens in januari 1945 is geboren. Zij konden in hun eigen eten voorzien. De tulpenbollen uit de oren uit de film Dorp in Oorlogstijd was daar veel minder aan de orde. 

We hebben het toen in de klas niet gehad over de keerzijde van de Achterhoek in oorlogstijd. Grenzend aan Duitsland is er van oudsher altijd een sterke Duitse oriëntatie geweest met alle consequenties van dien in de tijd. 

Ik moest daaraan denken toen ik hoorde over de op korte termijn verwachte openbaarmaking van dossiers van landgenoten, die verdacht werden van samenwerking met de bezetters. En wat die openbaarmaking gaat betekenen voor de samenleving. Ook hier in Voorschoten. Hoe gaan we met elkaar om als je ineens in een dossier leest wie bijvoorbeeld jouw familie heeft verraden? Zijn de huidige kinderen en kleinkinderen verantwoordelijk voor de keuzes die in die tijd zijn gemaakt? Wat gaat dit doen met onderlinge verhoudingen?

Dat deze vragen nog doorwerken in de huidige generatie, ben ik zelf het voorbeeld van. Tijdens een recent bezoek aan Winterswijk maakte ik het vaste rondje dat ik altijd met mijn ouders maakte. Dit betekent ook een bezoekje aan diverse ondernemers. Maar wel alleen aan die ondernemers, waarvan mijn opa’s en oma’s zeiden dat we daar onze boodschappen mochten halen, omdat die aan de goede kant hadden gestaan. Met enige reflectie naar mijzelf toe, is het wonderlijk te noemen dat ik deze opdrachten tot op de dag van vandaag nog netjes uitvoer. 

Waar eindigt veroordeling, waar begint vergeving? Het is een moeilijke vraag, ook voor mij, waar wij met elkaar de komende tijd ongetwijfeld veel over gaan spreken. 

Oekraïne, Syrië en andere landen

De kinderen uit Voorschoten van toen, Natascha, jullie jonge scouts, de schoolkinderen, u en ik en hebben een veilig en goed leven. Maar in andere landen woedt nog steeds oorlog, zoals in Oekraïne. Het is fijn dat wij ontheemden hier in Voorschoten kunnen helpen. Aan deze nieuwe of tijdelijke dorpsgenoten denken we vandaag nog meer dan anders. Maar we denken vooral ook aan hun familie en vrienden. Aan degenen die moesten achterblijven om te vechten voor de vrijheid. 

Laten we goed voor elkaar zorgen, in de hoop dat die afschuwelijke oorlogen snel voorbij zijn. Praat met elkaar, luister naar elkaar, zoek verbinding en overbrug verschillen. Oordeel niet te snel, probeer de ander te begrijpen. Laten we iedereen eren door onze vrijheid te koesteren en ons te realiseren dat vrijheid nooit vanzelfsprekend is. Dank u wel.

Wat heb ik deze zin vroeger vaak gehoord van mijn vader als ik weer eens (naar zijn mening) te lang onder de douche stond. De toon van mijn vader was dusdanig van aard, dat ik wist dat de grens echt was bereikt en dus was binnen één seconde de douchekraan dicht. Oké, hij had zeer waarschijnlijk wel een punt, want ja ik hield (houd) van lang douchen.

Ik moest van de week hieraan denken toen ik een reclame zag van een landelijke drogisterijketen met de slogan ‘Stapje duurzamer, doe er je voordeel mee’. Het drong tot mij door hoeveel er de afgelopen jaren veranderd is in ons denken en doen op het gebied van duurzaamheid. Ook door externe omstandigheden zijn we ons sterk bewust geworden van ons eigen handelen en wat wij zelf kunnen bijdragen aan een verbetering van het milieu en ons leefklimaat. Bij ons thuis was mijn moeder hier absoluut een voorloper in. Vanaf het moment van invoering om het papier te scheiden deed mijn moeder dat. Ook de flessen werden op glaskleur in de glascontainers gedaan – die toen nog allemaal bovengronds stonden. En later volgde uiteraard de PMD-afvalscheiding. Bovendien werden alle lichten uitgedaan in de kamers waar niemand op dat moment aanwezig was en werd nauwkeurig gekeken naar de temperatuur waarop de verwarming stond.

Mijn moeder is tot op de dag van vandaag mijn inspirator om zelf ook na te denken welk steentje ik kan bijdragen aan het milieu. Als (wrange) grap zeg ik altijd dat ik mijn bijdrage hieraan al ruimschoots heb geleverd, omdat het mij helaas niet gegeven is om kinderen te mogen krijgen. Maar dit ontslaat mij uiteraard niet van de morele plicht om die stapjes te zetten die binnen mijn mogelijkheden liggen.

Toen ik in Voorschoten kwam wonen was het huis dat ik had gekocht op het gebied van duurzaamheid zo lek als een mandje. Geen enkele vorm van isolatie en in een groot gedeelte van het huis was nog enkel glas. Dat bleek ook wel uit de maandelijkse energiekosten die ik moest betalen, want die bijdrage wordt gebaseerd op het verbruik van de bewoners ervoor. Ik kreeg een lichte rolberoerte kan ik u verzekeren.

Dus ik ben gelijk aan de slag gegaan met de eerste basisstappen om mijn huis te verduurzamen. Verder scheid ook ik zoveel als mogelijk mijn afval en in de supermarkt probeer ik voor duurzame producten te gaan. En ik hoor de echo van mijn vaders woorden als ik toch weer eens wat langer onder de douch sta …

Doe ik alles goed op het gebied van duurzaamheid? Zeker niet! Ik ben namelijk ook maar een mens met zoals iedereen mijn tekortkomingen. Ook in mijn handelen is op dit terrein nog voldoende ruimte voor verbetering. Laten we elkaar vooral stimuleren om duurzame keuzes te maken. Stap voor stap. Een ander de les lezen of oordelen is niet alleen onfatsoenlijk, maar vaak ook onjuist. Niet alle informatie en kennis over een persoonlijke situatie is bekend om een oordeel te kunnen hebben. En laten we eerlijk zijn naar onszelf en naar elkaar: wie zonder zonde is, werpe de eerste steen.

“Waarom schrijf je hier niet een column over.” Ik kijk bedenkelijk als Michel dit tegen me zegt. “Dit verhaal van jou is herkenbaar voor velen. Vrouwen maken dit dagelijks mee. Praten hier met elkaar over, maar durven het vaak niet naar buiten te brengen. Ik vind dat juist jij als vrouw met jouw functie deze stap wel moet zetten.” Ietwat geïrriteerd probeer ik uit te leggen waarom een column hierover schrijven volgens mij geen goed idee is. Ik zie al aan Michels gezicht dat ik hem niet ga overtuigen. En als ik heel eerlijk ben, diep vanbinnen weet ik dat hij een punt heeft.

Vlak hiervoor heb ik als een spraakwaterval mijn boosheid geuit over incidenten waar ik in een korte periode onbedoeld bij betrokken ben geraakt. Mijn boosheid groeide naarmate het gesprek vorderde, omdat ik tegen mijn zin tegenover Michel heb moeten erkennen dat mijn vrouw-zijn bij die incidenten een belangrijke rol heeft gespeeld. Een erkenning die ik heel ingewikkeld vind en waar ik eigenlijk niet aan wil(de).

Het was een mooie, koude, heldere winteravond en we liepen buiten met de hond. Een heerlijke avondwandeling.

Waar ik zo boos over was? Dat ik mij tot voor kort eigenlijk altijd veilig heb gevoeld, maar dat ik laatst tijdens een aantal incidenten mij oprecht heb afgevraagd of ik er zonder kleerscheuren vanaf zou komen. Bijvoorbeeld ’s avonds wandelend naar het station, na een gezellige filmavond met een vriendin, ben ik op een intense en nare manier voortdurend lastiggevallen door dezelfde groep mannen. Toen ik een keertje weer eens ’s avonds op het strand naar de zonsondergang wilde gaan kijken, ben ik met het hart in de keel naar mijn auto teruggelopen, gezien de voor mij zeer dreigende situatie die op dat moment ontstond. En laatst ben ik klemgereden door een groep automobilisten die toeterend met hoge snelheid reden, omdat in een ver vaderland iets te vieren was. Ik verstoorde blijkbaar hun feest, omdat ik niet aan de kant ging. De enige reden dat ik uit die benarde situatie ben gekomen, is dat ik hulp kreeg van een andere automobilist die getuige was van het voorval.

In alle scherpte, deze incidenten hebben niet in Voorschoten plaatsgevonden! Vandaar mijn aanvankelijke twijfel om hierover een column te schrijven. Ik deel deze ervaringen met u, niet omdat ik een oplossing heb, maar omdat ik weet dat Michel gelijk heeft en ik niet de enige vrouw ben die dit meemaakt. Want ja, ik moet eerlijk erkennen dat de rode draad bij die verschillende incidenten de zeer vrouwonvriendelijke bejegeningen zijn (en dan zeg ik het netjes). Ik ben voor mijzelf tot de conclusie gekomen dat ik bepaalde ondernemingen beter niet meer in mijn eentje kan doen. Daar ging mijn boosheid eigenlijk over. Het gevoel dat ik ben gezwicht voor een veranderende samenleving waarin de gelijkwaardige positie van vrouwen en mannen blijkbaar niet door iedereen geaccepteerd is.

Tijdens onze avondwandeling was de hond, Jimmy genaamd, een heel lieve Duitse herder, heerlijk aan het rennen en spelen. De vele ballen die wij op het grote grasveld gooiden werden rap gehaald en als we niet snel genoeg de volgende bal gooiden, dan werd daar wat van gevonden. U raadt het al … mijn boosheid verdween als sneeuw voor de zon en maakte plaats voor een gevoel van geluk in dat mooie moment. Aan het eind van de wandeling heb ik aan Michel beloofd deze column te schrijven, maar wel na zijn goedkeuring van de tekst. Vanaf het eerste woord tot en met de laatste punt.

En de rest is geschiedenis …

Schuilt er niet in ons allemaal stiekem een heel klein pyromaantje? Wie heeft vroeger niet met buitenspelen (de tijd dat er nog geen iPads/iPhones waren) een vuurtje gestookt. Of op kamp met de scouting of de sportclub, waarbij je tijdens droppings echt niet meer wist waar je was en je maar ergens een plek ging zoeken om in elk geval een gedeelte van de nacht door te brengen. Het aansteken van de openhaard tijdens de lange, koude en donkere herfst- en winteravonden. Hoe gezellig is dat niet. En uiteraard de barbecue tijdens een mooie zomeravond in de tuin of op het balkon. 

Ik moet altijd terugdenken aan het moment jaren geleden alweer, dat mijn vader aan het barbecueën was. Waarop we al vraagtekens hadden of de barbecue niet te dicht bij de keukendeur stond en uiteindelijk het antwoord vanzelf kwam. De keukendeur werd op een gegeven moment onderdeel van de barbecue zeg maar. Vol bewondering keek ik naar de absoluut koelbloedige uitstraling en handelingsbekwaamheid van mijn ouders. Het was nog niet de tijd dat het een gewoonte was dat er een brandblusser lag. Er werd in alle rust, maar wel met een gevoel van urgentie een emmer gepakt, gevuld met water en getracht om de keukendeur zoveel mogelijk te sparen.

Vandaag de dag kijken we anders naar het wat ik in het begin nog zo onschuldig noem: vuurtje stoken. We waren ons toen nog niet bewust van de fijnstof die vrijkwam en de gezondheidseffecten. Dat mensen met longproblemen ernstig nadeel ondervinden van de fijnstof die in de lucht komt. Is ze dan voor een verbod op het barbecueën en het aansteken van de openhaard, hoor ik u denken. Het is uiteraard aan de politiek om daar een antwoord op de formuleren. Al zeg ik u eerlijk dat ik als burgemeester interesse heb in de uitvoerbaarheid van de handhaving van een dergelijk verbod en de capaciteit die dat vraagt.

Ik geloof dat er veel wél mogelijk is, als we maar rekening met elkaar houden en nadenken. Dus als we afspreken dat we op stookwijzer.nu kijken voordat we een openhaard aansteken. Dat we bij een oranje of rode code, als er bijvoorbeeld mist is en het windstil is, een andere warmtebron gebruiken. En we in de zomer even met onze buren afstemmen over de plek van de barbecue en de windrichting, zodat zij geen last hebben van de rook. Allemaal kleine dingen die het leven voor velen aangenamer en gezonder maken en we de gezelligheid die we toch met elkaar ervaren op dat soort momenten kunnen behouden.

En onze keukendeur? De schade viel mee, maar ja, er moest wel een nieuwe deur komen. De barbecue werd overigens gewoon voortgezet alsof er niets was gebeurd. Daarvoor zijn we dan toch nuchtere Achterhoekers en wellicht ook ergens heel kleine pyromaantjes.

Als er één onderwerp is dat – de gedreven experts in ons dorp daargelaten – totaal niet sexy is om over te schrijven, dan is het cybersecurity. Het is een containerbegrip dat weinig zegt. Maar tegelijkertijd, zonder dat we erbij stilstaan, hebben we er dagelijks mee te maken.

Laten we eerlijk zijn, velen van ons, ook ik, doen zo ongeveer alles met de smartphone. Of het nu gaat om een pakje laten bezorgen, geld overmaken, een vakantie boeken of zelfs de verwarming alvast aanzetten zodat het lekker warm is als we thuiskomen; bijna achteloos installeren we apps en accepteren we ongelezen de voorwaarden die daarbij horen. Zonder dat we weten wat er met onze persoonlijke gegevens wordt gedaan bij gebruik van de app.

De opkomst van internet heeft ons leven verrijkt met veel gemak en mogelijkheden die wij niet voor mogelijk hielden. Maar er is ook een schaduwzijde. En die schaduwzijde wordt steeds indringender. Criminelen zoeken nu eenmaal altijd nieuwe wegen om mensen op te lichten. Op dit moment gaat het bij 42% van de criminaliteitsslachtoffers in Nederland om online criminaliteit. Omdat niet iedereen aangifte doet, ligt het percentage waarschijnlijk nog veel hoger.

Iedereen heeft weleens een nep-sms’je of nepmail ontvangen. Die komen zogenaamd van banken, bol.com of DHL. Dit heet phishing. Zodra je op de link klikt, kunnen criminelen bij je wachtwoorden en inlogcodes. Gelukkig zijn we steeds alerter, maar criminelen ontwikkelen zich mee. Cybercrime neemt steeds professionelere vormen aan. Nepmails zijn steeds moeilijker te onderscheiden van echte. En als je dan toch op een onbewaakt moment op de link klikt, zijn de gevolgen niet te overzien.

Voordat we gaan slapen controleren we of de voordeur op slot is en de ramen goed dicht zijn. We moeten met elkaar de knop omzetten, dat we ook elke dag controleren of onze digitale voordeur en ramen goed beveiligd zijn. Het vraagt een andere mindset, maar we hebben geen keus nu cyber een onlosmakelijk onderdeel van ons leven is geworden.

Daarom organiseren wij in oktober – de maand die in heel Nederland is omgedoopt tot ‘Maand van de veiligheid’ – een aantal activiteiten voor alle inwoners en ondernemers van Voorschoten. Met deze activiteiten laten we zien hoe je online criminelen beter herkent en je ze te slim af kunt zijn.

Vanaf 14 oktober kun je thuis, op school of op je bedrijf de Cybercrime Challenge doen. Dit is een onlinetraining van een halfuur, voor zowel beginners als gevorderden, waarbij onderwerpen voorbijkomen zoals phishing (je naar een valse website lokken) en extortion (online afpersing).

We organiseren deze Challenge samen met alle gemeenten in de Leidse regio. Wil je daar meer over weten? Kijk op www.rsiv.nl, de website van het Regionaal Samenwerkingsverband Integrale Veiligheid. Zoals je daar leest: werken aan veiligheid doen we samen!

Er zijn van die momenten dat verleden en heden aan elkaar verbonden worden. Zo’n moment is de viering van Leidens Ontzet. Op 3 oktober sta ik in alle vroegte als burgemeester met vele collega’s en Leidenaren op het Stadhuisplein in Leiden de bekende strijdliederen te zingen. Ik denk dan altijd even terug aan de jaren dat ik op dat dezelfde plein stond als student, dezelfde liederen te zingen. De herinneringen zijn om moverende redenen wellicht niet allemaal even scherp. Maar dat het net als nu top was, weet ik zeker!

Dit jaar vieren we met elkaar in de Leidse regio, dat het 450 jaar geleden is dat Leiden is ontzet. Wie kent niet het verhaal uit 1574! In de nacht van 2 op 3 oktober varen Willem van Oranje en de geuzen richting Leiden. Na een beleg van maanden gaan de Spanjaarden er eindelijk vandoor. De uitgehongerde stad – ambtsgenoot Pieter van der Werff biedt zelfs zijn eigen lichaam aan als voedsel – wordt bevrijd. Een inwoner vindt een achtergelaten ketel hutspot en de geuzen brengen haring en wittebrood mee. 

Het is een verhaal van durf, moed en onverzettelijkheid. Maar het is niet alleen het verhaal van Leiden. Het is ook het verhaal van de ommelanden, dus mede van Voorschoten. Zowel de Spanjaarden als de geuzen trekken door ons gebied en gebruiken ons dorp als verdedigingswerk. De Spanjaarden breken huizen volledig af. De geuzen branden boerderijen en kerken plat. En daarna, als klap op de vuurpijl, is daar het water uit de doorgestoken IJssel bij Capelle. De ommelanden stromen vol. 

Leiden is ontzet. Maar hier in Voorschoten staat geen huis en kerk meer overeind. Nog jarenlang leveren de polders en de boerengrond veel te weinig voedsel op. De weinige inwoners die het overleven vluchten waarschijnlijk naar veiliger oorden. Wat moeten onze dorpsgenoten het in die tijd zwaar hebben gehad.

Het is goed dat ook dit verhaal wordt verteld, een plaats krijgt in onze geschiedenis. Daarom vind ik het geweldig dat zo veel enthousiaste inwoners hier maandenlang de schouders onder hebben gezet. Zo is er een prachtige tentoonstelling in Museum Voorschoten, die voor het eerst uitgebreid licht werpt op het dagelijkse, zestiende-eeuwse leven in Voorschoten. Een boerengemeenschap met de Dorpskerk, boerderijen, woningen, een herberg en ook een school. Op de getoonde landkaarten wordt duidelijk hoe strategisch Voorschoten lag. En hoe ons dorp fungeerde als bolwerk van verdedigingswerken en schansen, zowel voor de Spanjaarden als de geuzen. 

Er is ook een fietstocht door de hele Leidse regio, georganiseerd door de 3 October Vereeniging, die ons langs de bijzondere locaties brengt tijdens het Leidens Ontzet. In Voorschoten zijn dat de Dorpskerk, schans Ter Wadding en restaurant Allemansgeest. Wat een mooie manier om de historische verhalen, onze geschiedenis in de regio, met elkaar te verbinden.

In oktober wordt bovendien een musical opgevoerd: ‘De prijs van de vrijheid’. Het verhaal speelt zich af op het erf van een Voorschotense boerderij. De musical wordt gespeeld door circa zeventig amateurtoneelspelers uit ons eigen dorp. Wat kijk ik ernaar uit om de musical te beleven!

Ongetwijfeld zullen de haring, hutspot en het wittebrood tijdens deze festiviteiten niet ontbreken. Ook de korenwijn zal hier en daar rijkelijk vloeien. 

Tijdens de voorbereidingen van deze festiviteiten realiseerde ik mij weer eens hoe belangrijk regionale samenwerking is. Iets waar men in 1574 nooit van heeft gehoord. De stad Leiden en het dorp Voorschoten zijn dan vooral op zichzelf gericht.

Hoe anders is dat nu. 450 jaar later werken we samen aan een goede zorg. We delen kennis over duurzaamheid en warmtenetten. We slaan de handen ineen voor verkeer en vervoer, woningbouw en openbare orde en veiligheid. Onze ondernemers weten elkaar te vinden in Economie071. Alleen met samenwerking kunnen de grote opgaven van deze tijd aan. 

Dus mochten de Spanjaarden, of wie dan ook, nog een keertje ideeën krijgen … Dan pakken we dat vandaag de dag met regionale samenwerking gelukkig heel anders aan.

Ik wens u een heel mooi en feestelijk Leidens Ontzet!

De koffers zijn uitgepakt, wasmachine en droger hebben overuren gedraaid, de stapel boeken is fors geslonken en ik ben vele podcasts verder. Met het schrijven van deze column komt dan toch echt het einde van mijn heerlijke vakantie in zicht. Zin om weer aan de slag te gaan!

Zoals u weet ga ik met enige regelmaat langs inwoners die 100 jaar of ouder mogen worden. Het valt mij dan altijd op hoe kwiek en vief de jubilarissen zijn. Afgelopen juli had ik een wel heel bijzondere honderdjarige te bezoeken. Onze eigen kortebaandraverij. Wat een feestje was dat! Ter ere van deze mijlpaal werd het Nederlands Kampioenschap in Voorschoten verreden. We beleefden een spannende wedstrijd en wat is het bijzonder dat we dit met elkaar konden vieren. Ik ben altijd weer verrast hoe de Van Beethovenlaan wordt omgetoverd tot een professioneel wedstrijdterrein.

De kortebaan kent een lange historie die teruggaat tot het midden van de zestiende eeuw. In de straten van Noord- en Zuid-Hollandse gemeenten werden deze draverijen gehouden. Een unieke traditie, waarbij de kortebaan in Voorschoten inmiddels tot het immaterieel erfgoed van Nederland behoort.

Er klinken ook andere geluiden in de samenleving over kortebaandraverijen. Voor het uiten van deze opvattingen is in goed overleg met de aanvrager uiteraard alle ruimte geboden. Gelukkig onderschrijft bijna iedereen in ons mooie dorp dat het demonstratierecht een groot goed is in onze samenleving waar we zuinig op moeten zijn.

Bij een honderdjarige horen natuurlijk taart en een bijzonder bezoekje. Commissaris van de Koning Jaap Smit en zijn echtgenote hebben met zichtbaar veel plezier het NK Kortebaandraverij bijgewoond. Een hoogtepunt was de uitreiking van een Koninklijke onderscheiding door de commissaris aan Jan Berg, die 50 jaar vrijwilligerswerk heeft gedaan, waaronder voor de kortebaan. Ongelooflijk, wat een belangeloze inzet voor de samenleving. Jan, dank je wel voor alles wat je hebt gedaan! En ook veel dank aan jouw thuisfront dat jou altijd hierin heeft gesteund.

Zonder vrijwilligers, geen evenementen. Het huidige bestuur heeft aangegeven dat na decennialang deze intensieve taak op zich te hebben genomen, het nu echt tijd is dat er een nieuw bestuur komt. Er zijn handjes nodig! Dus meld u vooral aan als u de kortebaandraverij de toekomst in wilt helpen. U leest er alles over op www.voorschotensepaardendagen.nl.

We zijn nog maar net bekomen van het feest eind juli, of we kunnen ons alweer opmaken voor de volgende festiviteiten: het Weekend van Voorschoten en Open Monumentendag. Dit weekend maken we letterlijk zichtbaar hoe rijk Voorschoten is met al die organisaties en verenigingen die al jarenlang zoveel betekenen voor onze samenleving. En we kunnen ook weer even rondkijken in historische panden waar we anders niet zo snel binnenkomen. Het weekend wordt afgesloten met de traditionele oldtimerrit door het dorp. Het wordt voor mij de eerste keer dat ik in zo’n mooie oldtimer stap. Ik kijk ernaar uit!

De stripverhalen van Uderzo en Goscinny, wie is er niet mee opgegroeid! Over het dorpje in Gallië, vanwaar de striphelden Asterix en Obelix zich met hand en tand (en vooral heel veel toverdrank) verzetten tegen de legioenen van Caesar. Heroïsche verhalen waarin we ons stiekem allemaal wel eens hebben verloren en droomden van een rol als held in een avontuur.

Voor een aantal van onze inwoners is deze heldenrol wellicht toch echt uitgekomen. Het plan van een aantal jaren geleden om de Rijnlandroute bovengronds door Voorschoten aan te leggen, dwars door sportvelden, bedrijven en woningen, was op zijn zachtst gezegd opmerkelijk te noemen. Er zijn toen een paar inwoners opgestaan die met een burgerinitiatief alles uit de kast haalden om aan te tonen dat het ook anders kan, namelijk ondergronds. Deze helden werden volop gesteund door vele andere helden die hebben gelobbyd bij diverse overheden en de blaren op hun tong praatten. Het hele dorp dronk vervolgens flink wat toverdrank, want we bleken onoverwinnelijk te zijn!

Na zeven jaar plannen, boren, bouwen en testen gaat het er op 5 juli aanstaande in alle vroegte dan eindelijk van komen. De langverwachte geboorde Corbulotunnel die onder Voorschoten doorgaat, wordt dan geopend voor het verkeer. Dat dit plaatsvindt, is te danken aan de helden die destijds de krachten bundelden en geen genoegen namen met de antwoorden waarom een ondergrondse tunnel toch echt niet zou kunnen. Grote vasthoudendheid totdat er een voor Voorschoten goed plan lag, dekt de lading niet voor alle inzet die er is geweest. Ik maak een diepe buiging voor deze inwoners en zeg: dank je wel voor alles wat jullie voor ons allemaal hebben gedaan en betekend. Jullie inzet gaat de geschiedenisboeken in en zal zeker niet vergeten worden in ons Asterixdorp Voorschoten.

Intussen komt ook het zomerreces met rasse schreden naderbij. Het was een lang halfjaar, waarin heel veel is gebeurd. Mooie dingen, maar ook heel verdrietige gebeurtenissen die diep ingrepen bij een aantal gezinnen in ons dorp. Verdriet dat niet te bevatten is en onmenselijk kan worden genoemd. Een machteloos gevoel kwam over mij, omdat we niets kunnen doen, behalve er zijn. Het is hartverwarmend om te zien hoe we als samenleving om deze gezinnen heen zijn gaan staan, in de hoop dat alle betrokkenen hier steun in vinden. Op dit soort momenten realiseer ik mij weer eens hoe bijzonder Voorschoten is.

Ik hoop u allen in september weer gezond en wel te zien.

Je hebt soms van die weken, dat je niet weet waar de tijd is gebleven. Ik denk dat dat een goede omschrijving is van de afgelopen maand. Deze weken zaten vol met waardige herdenkingen en mooie festiviteiten. De voorbereidingen waren dit jaar intensiever dan ooit. De maatschappelijke gevolgen van de spanningen en de polarisatie in de samenleving gaan tenslotte aan geen enkele gemeente voorbij.

Intensief was ook deze raadscyclus met veel grote onderwerpen, zoals toekomstbestendig begraven, locaties voor (flex)woningen en de volgende stap op weg naar ordentelijke huisvesting voor onze gemeenteambtenaren.

Uiteraard stond ook de evaluatie van het verkoopproces van het Ambachts- en Baljuwhuis op de agenda. Een belangrijk pand voor onze samenleving, met zoveel historie. Een pand dat wij allemaal zo graag weer in volle glorie hersteld willen zien. Het is ontzettend jammer dat dat tot op heden (nog) niet is gelukt. De commissie Burger & Bestuur heeft daar uitgebreid over gesproken en op teruggeblikt. Voor die commissie legde ik ook verantwoording af voor mijn betrokkenheid in de rol van bestuursorgaan burgemeester.

Bij het verlenen van vergunningen en bij vastgoedtransacties doen we normaalgesproken een Bibob-onderzoek. Dat is een onderzoek, waarbij je als overheid de achtergrond nagaat van de bedrijven en personen met wie je zakendoet. Ook bij de voorgenomen verkoop van het Ambachts- en Baljuwhuis zijn we zo’n onderzoek gestart. Maar door een fout in de procedure van het verkoopproces, die pas later bekend werd, heb ik het onderzoek stopgezet. Ik heb destijds verzuimd de raad daarover duidelijk te informeren. Daar heb ik mijn excuses voor aangeboden.

Op mijn excuses kreeg ik vele uiteenlopende reacties. Laat ik helder zijn. Zo lang als ik in het openbaar bestuur werkzaam mag zijn, zal ik altijd verantwoording afleggen voor die zaken waarvoor ik verantwoordelijk ben. Mijn fouten zal ik altijd eerlijk toegeven. Bestuurders zijn per slot van rekening ook maar mensen en daardoor ook zeker niet onfeilbaar.

Hoe fijn was het om me dit weekend, na zo’n heel drukke periode, even te kunnen onderdompelen in een bijzonder Antilliaans feestje, samen met diegenen die in mijn hart zitten, die ik familie mag noemen. Even weg van de dagelijkse beslommeringen – begrijp me niet verkeerd, ik hou van mijn werk – en met elkaar zingen, dansen, lachen, lekker eten en mooie gesprekken voeren. De Ponche Kuba (crèmelikeur) vloeide rijkelijk, al dan niet in combinatie met Antilliaanse rum.

U begrijpt, naarmate de uren vorderden werd het nog gezelliger. Bij zo’n bijzondere gebeurtenis mag ook de bolo pretu (zwarte taart) niet ontbreken. Als je die mag eten, dan weet je dat je bij de familie hoort. Dit zijn voor mij de echt belangrijke dingen in het leven.

Beklemmend. Indrukwekkend. Confronterend. Zelden is een tv-serie zo onder mijn huid gaan zitten als die over de Joodse Raad. Elke zondagavond zat ik licht ontgoocheld op de bank. Buikpijn na het zien van elke aflevering en toch wilde ik niets missen. Ik wist van de controverses die er over dit orgaan zijn, maar dat het verhaal zo indringend is, heb ik mij nooit gerealiseerd. Net zomin als dat ik beseft heb dat de andere kant van het verhaal over het functioneren van de Joodse Raad bij het bredere publiek niet bekend is. Ook niet bij mij. Tot nu. 

Je was goed of fout. Dat is hoe er bij ons thuis vroeger werd teruggekeken op de periode in de Tweede Wereldoorlog. En ik denk dat dat bij vele gezinnen zo was. De realisatie dat er ook in deze periode grijstinten waren, kwam pas vele jaren later in de samenleving bovendrijven. De serie over de Joodse Raad heeft mij aan het denken gezet. De vraag die, denk ik, iedereen heeft na het zien van de serie is: hoe hebben de leden ooit kunnen denken dat samenwerken met de bezetter en tegelijkertijd hun mede-Joden beschermen mogelijk is?

Ik vind dat ik niet kan en mag oordelen over dat handelen en de keuzes die zijn gemaakt. Daarvoor heb ik niet de juiste geschiedkundige bagage. En ik ben in de gelukkige omstandigheid dat ik niet weet wat het is om in oorlogstijd onmogelijke keuzes te moeten maken. Dat betekent niet dat ik geen buikpijn en emoties heb na het zien van deze serie en achterblijf met heel veel onbeantwoorde vragen. Misschien voor mij een van de meest onvoorstelbare momenten is de scène waarin iemand zich meldt bij de Joodse Raad om te vertellen wat er werkelijk aan de hand is in Auschwitz. Diegene wordt niet ontvangen en gehoord, omdat er geen tijd is. Waarom zou je als voorzitter niet alle informatie tot je willen nemen om te weten wat voor gruwelijkheden zich elders voltrekken? 

Met het schrijven van deze column staan we aan de vooravond van de 79^e herdenking van de Tweede Wereldoorlog en viering van onze vrijheid. Dit doen wij onder het gesternte van een veranderende samenleving; een versterking van de polarisatie en een toename van antisemitisme. Wat er is gebeurd bij de opening van het Nationaal Holocaustmuseum en tijdens het optreden van Lenny Kuhr, hadden we ons jaren geleden niet kunnen voorstellen. Dit zijn geen incidenten meer. We moeten met elkaar blijven leren van onze geschiedenis, de verhalen moeten worden doorverteld. Alleen dan kunnen we de belofte die wij 79 jaar geleden aan elkaar hebben gedaan nakomen: dit nooit weer. 

U herkent het waarschijnlijk wel, vaste patronen op momenten dat u op zoek bent naar een beetje steun en geluk. Zelf had ik toen ik nog volleybalde een vaste volgorde van het aandoen van mijn sportkleding. Als ik mij daar niet aan hield, dan stapte ik toch met een ander gevoel het veld op. Onzin? Geen idee, maar het gaf mij houvast en daar zijn we toch allemaal wel een beetje naar op zoek. Al moet ik eerlijk zeggen dat ik laatst tijdens een leuk en mooi bezoekje aan onze volleybalvereniging Gemini Kangeroes, voor het eerst in ruim 18 jaar weer heel even op het veld stond. Zonder enige vorm van voorbereiding. Dat niet alles lukte, lag deze keer vast niet aan het gebrek aan vaste patronen …

Een bekend bijgeloof is dat vrijdag de 13^e als ongeluksdag wordt beschouwd. Toeval of niet, maar vrijdag 13 maart 2020 is een dag die ik in elk geval nooit ga vergeten. Het was the day after de eerste grote persconferentie waarin maatregelen werden afgekondigd om de verspreiding van het coronavirus te stoppen. Maatregelen die vrijdag de 13^e ingingen. De eerste dag van, zo bleek later, een lange en onzekere periode.

Iedereen heeft die periode anders beleefd. Ook ik heb onzekerheid gevoeld en mij zorgen gemaakt over mijn lieve fragiele mamsie. Maar ik heb ook ervaren dat in die periode heel mooie dingen zijn gebeurd. Er kwam tijd en ruimte in mijn hectische leven als wethouder. Zo ontstond een hechte vriendschap met een heel lieve vriendin. Een vriendschap waarvan wij nu zeggen: zonder corona waren wij nooit zo naar elkaar toe gegroeid. Sommigen hebben ons wel eens zien zitten aan de bar in het Wapen, horen lachen in mijn tuin of kennen ons van bezoekjes aan het gemeentehuis voor de herhaalprikken.

Waarom ik dit met u deel? Die lieve vriendin bleek nogal vatbaar te zijn voor het coronavirus en heeft alle varianten gehad. Met als verdrietige uitkomst dat zij tot op de dag van vandaag een van de tienduizenden is die met de grote consequenties van long covid moet zien te dealen. Elke dag weer. Zwemmen met de kids, een baan hebben, een middagje met haar grote liefde naar een niet nader te noemen voetbalclub in Rotterdam, of met mij een avondje borrelen aan het strand; niets is meer vanzelfsprekend voor haar. Alles is een opgave door de immense vermoeidheid, pijn, het gebrek aan geheugen en conditie.

Het is nu op de kop af vier jaar geleden dat we met elkaar die onzekere tijd ingingen. Vandaag de dag draait het leven weer volop en lijkt corona een eeuwigheid geleden. Voor de groep longcovidpatiënten maakt corona nog steeds een onderdeel uit van hun dagelijks leven. Ik kan alleen maar hopen dat er snel een behandeling komt die deze (vaak jonge) mensen hun leven teruggeeft.

Sinds de Tweede Kamerverkiezingen kreeg ik vaak de vraag, wat ik vind van de uitslag. Ik ben heel terughoudend met het publiekelijk beantwoorden van die vraag. Je staat als burgemeester boven de partijen en bent er voor alle inwoners. Die overtuiging zit vooral ook als persoon tot in mijn haarvaten. Iemand beoordelen op bijvoorbeeld diens stemgedrag zit gewoonweg niet in mij. Het gaat mij erom wie iemand is.

Over deze verkiezingsuitslag zijn thuis vele gesprekken gevoerd. Recentelijk kreeg ik een heldere spiegel voorgehouden. Ik heb ingezien dat ik, juist omdat ik er als burgemeester ben voor alle inwoners, hoor bij te dragen aan onderling begrip, dus ook nu. Het leidde ertoe dat ik alsnog iets ga zeggen over de verkiezingsuitslag.

Laat ik eerlijk zijn: ik was allesbehalve verrast door de verkiezingsuitslag. De afgelopen jaren zijn de zorgen in de samenleving steeds groter geworden. Vindt mijn kind straks nog een betaalbare woning? Hoe kunnen we de opwarming van de aarde tegenhouden? Kan Nederland deze omvang van immigratie wel aan? Hoe moet het met de toekomst van onze boeren? Enzovoorts. Duidelijke antwoorden op deze terechte vragen bleven uit. Politiek Den Haag leek vooral druk te zijn met elkaar, zonder oor en oog te hebben voor de mensen voor wie zij er eigenlijk zouden moeten zijn.

De kiezer heeft een signaal afgegeven dat mijns inziens niet kan worden genegeerd. Ik kijk dan ook met enige verbazing naar de wijze waarop politieke partijen kiezers met opvattingen die niet in hun straatje passen, bejegenen. Laat ik maar gewoon de grote – ik hou van roze – olifant in de kamer benoemen. Ik vraag mij oprecht af waarom er politieke partijen zijn die een groep van ruim 1,5 miljoen PVV-kiezers wegzetten, terwijl zij die partij hetzelfde verwijten te doen.

Deze groep kiezers telt ook een aantal van mijn allerliefsten. En nee, zij zijn geen racisten. Het zijn heel teleurgestelde kiezers, die dagelijks met de voeten in de klei staan. Die dingen zien en meemaken, die u en ik ons niet kunnen voorstellen. Die hun wijken de afgelopen jaren zagen veranderen en zich al jaren niet gehoord voelen. Bovenal zijn zij degenen waar ik het meest van hou. Dat zal nooit veranderen, welke keuze ze ook maken in het stemhokje.

Wat is nu mijn advies? Ga zonder direct te oordelen open met elkaar in gesprek. Op zoek naar wat ons met elkaar verbindt, naar het verhaal achter de persoon. Luisteren, doorvragen, reflecteren. Probeer het gewoon eens uit. Het kan zomaar leiden tot verrassende inzichten en wederzijds begrip, zonder dat je het met elkaar inhoudelijk eens hoeft te worden. Ik weet uit eigen ervaring wat een verrijking dat is.

En wat ik vind van de uitslag van de verkiezingen? De kiezer heeft altijd gelijk. Ook nu.

Podcasts luisteren, tv- en radiodebatten volgen, krantenapps lezen, actualiteitenprogramma’s kijken, social media afstruinen, enzovoorts. Geen peiling ontgaat mij. Voor een nieuwsjunkie als ik zijn het gouden tijden. Ik heb het uiteraard over de Tweede Kamerverkiezingen van 22 november. Ik schrijf deze column op zaterdagochtend 18 november, als het allemaal nog moet gebeuren. Zittend aan mijn keukentafel, laptop erbij, met een latte macchiato. De sportuitzending van de Wereldbeker schaatsen op de achtergrond en de regen die weer met bakken uit de hemel komt. Mijzelf afvragend of het ooit nog droog gaat worden dit najaar …

Deze ochtend voelt voor mij aan als de spreekwoordelijke stilte voor de storm, in dit geval voor de komende verkiezingsweek. Wat is er afgelopen maanden weer hard gewerkt door het team in de organisatie dat de verkiezingen voorbereidt. Vanaf het moment dat het kabinet viel, zijn de voorbereidingen gestart. Met een zomervakantie ertussen is de tijd heel kort om weer een verkiezing te kunnen neerzetten. Alle vertrouwen dat het gaat lukken! Dat is dankzij de inzet van vele vrijwilligers uit ons dorp die de stembureaus bemensen en bijna de gehele ambtelijke organisatie die wordt ingezet bij het tellen van alle stemmen. Ook de raads- en commissieleden, wethouders en de gemeentesecretaris springen bij.

Als deze verkiezingen één voordeel hebben dan is het wel, dat het aanvoelt alsof we met elkaar grote teambuildingsdagen hebben. Al baal ik er stevig van dat deze vervroegde verkiezingen nodig zijn. We hebben in dit land te veel grote vraagstukken die niet kunnen wachten op een antwoord: het woningtekort, betaalbaarheid van de zorg, enzovoorts. We kunnen het ons eenvoudigweg niet veroorloven om geen stabiel kabinet te hebben dat de vraagstukken aanpakt en daadwerkelijk tot besluiten komt. De tijd van praten en sluiten van onnavolgbare en onuitvoerbare compromissen is mijns inziens echt voorbij.

Ik vertelde u eerder dat mijn lieve vriendengroep net de samenleving is. Onlangs ontdekten we, dat zich ook in deze groep zwevende kiezers bevinden. U begrijpt, de druk wordt vanuit de niet-zwevenden flink opgevoerd om de zwevenden over te halen te stemmen op de partij die zij het beste vinden. Dinsdagavond gaan we met elkaar naar het slotdebat kijken. Het wordt ongetwijfeld weer een hilarische avond met veel humor. Het is ook het laatste moment voor de definitieve inzet voor onze verkiezingspoule. Dit jaar wordt niet alleen ingezet op hoeveel zetels we denken dat elke partij gaat behalen. We zetten ook in op hoeveel voorkeursstemmen een heel lieve vriend van ons zal behalen. Wat gunnen we hem zijn droombaan als Tweede Kamerlid! Hoe verschillend we ook zijn in onze politieke opvattingen, onze vriendschap staat altijd op de eerste plaats.

Ik geniet elke maand van het schrijven van deze columns. In de eerste plaats omdat ik schrijven heel erg leuk vind. Daarnaast omdat het een mooie manier is om u mee te nemen in wat ik zoal doe in dit bijzondere ambt, wat ik meemaak of wat mij bezighoudt. Zo komt mijn vriendengroep/thuisfront met enige regelmaat langs in deze columns, omdat zij het allerbelangrijkste zijn in mijn leven.

Afgelopen week vroeg een vriendin gekscherend welk verhaal ik nu weer ging vertellen en of ze zich nog wel konden vertonen in Voorschoten, na alles wat ik over hen heb geschreven. Ik antwoordde eerlijk dat ik er eigenlijk voor het eerst een beetje tegenop zag om de column te schrijven. Want ik vind dat de column deze maand moet gaan over de oorlog in de Gazastrook. Over dat ik, net als iedereen met een geweten, met afschuw de beelden zag van de terreuraanval van Hamas. Over de angst onder onze Joodse inwoners. En over de toenemende polarisatie door deze oorlog.

Maar hoe ga ik dat doen? Hoe kan ik schrijven over een conflict dat al meer dan 100 jaar gaande is en ruim 70 jaar geleden definitief is geëscaleerd. Een conflict dat zo diep geworteld is bij de Israëliërs en Palestijnen en dat zoveel lagen kent. Over alle onschuldige burgerslachtoffers die in al die jaren zijn gevallen. Ook op die momenten dat er in de media geen aandacht voor was. En dan heb ik het nog niet over de positie die de andere landen in het Midden-Oosten momenteel aan het innemen zijn, wat de situatie niet overzichtelijker maakt. Hoe kan ik hierover schrijven en rechtdoen aan een ieder die deze oorlog nooit heeft gewild, wat je afkomst ook is. Ik heb oprecht geen idee. Daarvoor is de situatie in de Gazastrook eenvoudigweg te ingewikkeld.

De emoties die deze oorlog losmaakt zijn ongekend. En dat is begrijpelijk. Joodse inwoners van onze gemeente maken zich heel veel zorgen over de veiligheid van hun familie en vrienden in Israël, maar ook over hun eigen veiligheid in ons land. Dat geldt net zo goed voor Palestijnse inwoners. De vrees voor wat er allemaal nog gaat komen, maakt een ieder zeer gespannen.

Wat kan ik hierover zeggen? Wat kan ik doen? Misschien dat ik al een klein beetje help door mijn gedachten met u te delen. Zo zal ik mij als burgemeester steeds blijven inzetten voor de veiligheid van álle inwoners. In gesprek blijven en liever vandaag dan morgen vrede sluiten is de enige oplossing. Vanuit die overtuiging en om met elkaar stil te staan bij de onschuldige slachtoffers van al dat geweld, hebben wij bij het gemeentehuis de vredesvlag gehesen.

“Kijk Nadine, zie je die twee mannen daar lopen? Mede dankzij hen heb jij de vrijheid om te mogen vinden wat je vindt en te zijn wie je bent.” Ik was een jaar of 15 en tijdens een heel warme dag in de zomervakantie liep ik met mijn vader op de Amerikaanse begraafplaats in Margraten en sprak hij deze woorden tegen mij. Deze mannen waren Amerikaanse veteranen die tot de grote groep militairen behoorden die tijdens D-day voet aan land zetten in Europa. Hun verhaal en de woorden van mijn vader ben ik nooit vergeten en kregen voor mij naarmate ik ouder werd steeds meer betekenis en waarde.

We mogen niet vergeten dat er al jarenlang mannen en vrouwen zijn die bereid zijn elke dag weer te vechten voor onze vrijheid en die van anderen. De vele (vredes)missies die er de afgelopen jaren zijn geweest bewijzen dat. Nederland telt ruim meer dan 100.000 veteranen, waarvan een kwart nog werkzaam is bij Defensie.

In Voorschoten zijn iets meer dan 100 veteranen woonachtig; jong en oud, elk met hun eigen verhaal en herinneringen. Op de recent gehouden lokale Veteranendag heb ik gemerkt hoe belangrijk het is dat de veteranen bij elkaar komen om de verhalen te kunnen delen. Zij hebben dingen gezien en meegemaakt die voor ons niet te bevatten zijn. Dat kwam tot uiting in de lezing die dit jaar bij de Veteranenbijeenkomst werd gehouden door eerste luitenant Maaike Hoogewoning. Zij verbleef twee keer als operatieassistent in een militair ziekenhuis in Afghanistan: “Drie jonge collega’s verliezen op één dag. Op dat moment raakte mijn spreekwoordelijke emmertje vol.” Voor alle aanwezige veteranen een herkenbaar gevoel. De emoties waren dan ook voelbaar.

Veteranendag staat vol van tradities en symbolen; het dragen van de Witte Anjer en het gezamenlijk eten van de zogenaamde ‘blauwe hap’. In Voorschoten gaan we volgend jaar beginnen met een nieuwe traditie: er wordt een Witte Anjer-perk aangelegd bij ons Oorlogsmonument. Dat bloeit in de dagen en weken voorafgaand aan de Nationale Veteranendag in juni. Een nieuwe stap die we kunnen zetten om de erkenning en waardering van onze veteranen meer zichtbaar te maken.

De gewone man of vrouw die je kan tegenkomen op straat, draagt geen uniform, medailles of insignes. Maar het is wel die ogenschijnlijk gewone man of vrouw die vorige week, vorig jaar, tien jaar of een generatie geleden, bereid was zich op te offeren voor totale vreemden, zoals ik. Veteranen hebben, hoe verschillend hun verleden en verhalen ook mogen zijn, één bijzonder ding met elkaar gemeen: veteranen zijn gewone mensen, die ongewone dingen hebben gedaan.

“Het eerste dat ik zag toen ik aankwam aan de kust was de zee met een slavenschip dat daar voor anker lag en op lading wachtte. Dit vervulde mij met verbazing die weldra in ontzetting omsloeg toen ik aan boord werd gebracht. Ik werd onmiddellijk door een paar bemanningsleden beetgepakt en heen en weer geschud om te zien of ik gezond was en ik was ervan overtuigd dat ik terecht was gekomen in een wereld van boze geesten die mij zouden doden.” Aldus Olaudah Equiano.

Weinig slaafgemaakten konden zelf hun verhaal vertellen over hoe het was om aan boord van een slavenschip de overtocht te maken en te worden verkocht als koopwaar. Maar Olaudah deed dat wel. Hij voer, elf jaar oud, in 1756 als slaafgemaakte op een slavenschip van Nigeria naar Noord-Amerika. Tien jaar later kon hij zich vrijkopen, waarna hij zijn leven in het teken stelde van verzet tegen de slavernij. Hij schreef zijn ervaringen als slaafgemaakte op.

Passages uit zijn boek lezen bezorgt mij kippenvel. Het leed dat in 200 jaar is aangericht is niet te bevatten. Wat mij met de dag steeds meer verbijstert, is het lange zwijgen over deze periode uit onze geschiedenis. Op school was het slavernijverleden niet meer dan een voetnoot in de geschiedenisboeken. Alsof wij er niets mee van doen hadden. Daarentegen werd onze VOC-mentaliteit altijd uitgedragen als iets waar we trots op moesten zijn. Er is lang gezegd dat slavernij een gevoelig onderwerp is. Hoe kan een onderwerp gevoelig zijn als iedereen het met elkaar eens is dat slavernij een kwaad is dat moet worden uitgebannen? Hoe kan het zijn, dat we op 4 mei met elkaar zeggen dat we moeten leren van het verleden en ervoor zorgen dat dit nooit meer gebeurt, maar dat we dit niet tegen elkaar zeggen op 1 juli. Naarmate ik meer lees over ons slavernijverleden en spreek met nazaten, hoe meer vragen ik heb. Hoe meer ik mij ook afvraag hoe doof en blind tegelijkertijd we kunnen zijn geweest door het structureel negeren van dit gedeelte van onze geschiedenis.

Het is dit jaar 150 jaar geleden dat de slavernij is afgeschaft. De herdenkingen en vieringen worden in steeds meer gemeenten gehouden. Vanaf volgend jaar vindt Keti Koti (Gebroken Ketenen) ook in Voorschoten plaats. We kunnen alleen op zoek naar onze gezamenlijke toekomst, als we ook samen ons verleden herdenken. Een verleden waarvoor ik een diep gevoel van schaamte ervaar, maar ook die verhalen moeten worden verteld en horen bij onze geschiedenis. Die erkenning kan ons als samenleving alleen maar sterker maken.

In ons mooie landje hebben wij bijna elke dag van het jaar wel uitgeroepen tot Nationale ….dag. Bekend zijn natuurlijk Moederdag, Vaderdag, Buitenspeeldag, enzovoorts. Dan zijn er de wat mij betreft wat opvallende benoemde dagen, zoals Watermeloendag, IJs-als-Ontbijtdag, Dag van het Naakt Tuinieren en Wereldknuffeldag. Ik hoop niet dat ik iemand voor het hoofd stoot als ik eerlijk zeg dat toen ik dit las, ik mijn lachen wat lastig kon inhouden. Ik heb mij afgevraagd hoe mensen hierop komen en wie bepaalt welke data erbij horen. Al kan ik mij voorstellen dat om moverende redenen de Dag van het Naakt Tuinieren waarschijnlijk in de zomer valt.

Maar er zijn ook dagen om serieuze en noodzakelijke zaken extra onder de aandacht te brengen, zoals ALS, kanker of astma. Op die dagen draait het om het extra besef dat er geld nodig blijft voor bijvoorbeeld onderzoeken naar medicijnen en nieuwe behandelingen.

Er is een dag die ik er nu wil uitlichten, en dat is de Nationale Vrijwilligersdag. Deze is op 7 december, maar naar mijn mening is het elke dag Vrijwilligersdag. Want waar zouden wij zijn in onze samenleving zonder vrijwilligers? Ik denk dat ik het antwoord wel weet, en dat is: helemaal nergens. Velen, velen zetten zich al jaren in voor hun medemens. Ik denk aan de mantelzorgers die dag en nacht klaarstaan om in te springen, daar waar de professionele zorg het laat liggen door gebrek aan handjes. Of aan alle vrijwilligers bij de sport- en cultuurverenigingen en scoutingclubs die altijd maar klaarstaan om de mouwen op te stropen. Geen vraag is teveel. Denk ook aan welzijns- en ouderenorganisaties die onmisbaar zijn in een gemeente, waar het blijkbaar zo fijn en goed leven is dat we een van de meest verzilverde gemeenten van het land zijn. Dan zijn er de vrijwilligers die elk jaar weer zorgen voor mooie feesten en dagen in ons dorp, van Koningsdag en het Weekend van Voorschoten tot de Paardendagen en Open Monumentendag. En laten we tot slot de vrijwilligers bij de brandweer niet vergeten. Ik hoop dat ik iedereen die zich zo inzet voor Voorschoten hiermee recht heb gedaan.

We mogen vrijwilligers nooit als vanzelfsprekend beschouwen. Het zijn betrokken, en vaak bescheiden, inwoners die veel voor zichzelf laten, omdat ze veel voor een ander willen doen. Het zijn ook deze inwoners die dankzij de steun van hun thuisfront zoveel kunnen doen.

Onzichtbare krachten en onmisbaar. Daarom via deze column heel veel dank aan al die vrijwilligers die zich elke dag weer inzetten voor de samenleving van Voorschoten. Zonder jullie zou ons dorp een heel stuk minder leuk zijn.

Wat gaat de tijd toch snel als je het naar je zin hebt! Het was afgelopen 17 mei alweer twee jaar geleden dat ik uw burgemeester mocht worden. Hoe anders was de samenleving tijdens mijn installatie. Coronamaatregelen waren nog vol van kracht, waardoor ik buiten in de tent op Kasteel Duivenvoorde in aanwezigheid van een kleine groep werd geïnstalleerd. Gelukkig bood de aanwezige videowall een uitkomst waardoor velen er alsnog live bij konden zijn. Toen de livestream uit was, de aanwezigen mij op afstand hadden gefeliciteerd en weer huiswaarts waren gegaan, bleef ik achter met een klein groepje vrienden. We zaten in het kasteel en keken elkaar aan. Dat was een bijzonder en emotioneel moment, want ineens realiseerden wij ons dat het allemaal echt was gebeurd. De roes was voorbij, eindelijk kon ik voor Voorschoten aan de slag!

Ik krijg vaak de vraag hoe ik het burgemeestersambt vind. Ik kan niet anders zeggen dan dat ik het ongelooflijk naar mijn zin heb, zowel qua werk als het wonen in Voorschoten. Alle dagen in mijn baan zijn verschillend. Steeds als ik denk te weten hoe mijn dag eruitziet, loopt het weer anders. Het is zoals mijn zeer gewaardeerde collega uit Alphen aan den Rijn, Liesbeth Spies, het recent treffend benoemde: burgemeesters zijn een soort van duizenddingendoekjes geworden.

Van burgemeesters wordt verwacht dat zij dichtbij de inwoners zijn en tegelijkertijd ook boven de partijen staan. We moeten verbinder zijn, verschillen kunnen overbruggen, maar er wordt logischerwijs ook naar ons gekeken om stevige besluiten te nemen op het gebied van openbare orde en veiligheid. Maar als die stevige besluiten inwoners direct raken, vinden we het ineens heel moeilijk worden. Burgemeester als crime fighter? Onze tas met instrumenten op het gebied van openbare orde en veiligheid is al best goed gevuld. Waar ligt de grens? En hoe verhoudt zich dat tot de rol die burgemeesters van oudsher hebben, namelijk het zijn van burgermoeder/vader voor de inwoners. Er zijn in vrolijke tijden, maar ook in moeilijke tijden als die arm om een schouder nodig is. Ik denk dat het kunnen zijn van evenwichtskunstenaar misschien wel de meest noodzakelijke competentie is voor een burgemeester in deze boeiende en beweeglijke periode in onze samenleving.

Tot op de dag van vandaag ben ik dankbaar dat ik deze kans van de gemeenteraad heb mogen krijgen. Het verschil maken in iemands leven is de reden waarom ik ooit het openbaar bestuur ben ingegaan. Ook vanuit het burgemeestersambt probeer ik hier elke dag invulling aan te geven. En dan ben ik heel graag uw duizenddingendoekje!

Het is dinsdagnacht 4 april en kijk op mijn wekker. Het is bijna kwart voor vier en ik kan niet goed thuisbrengen waarvan ik wakker ben geworden. Dan gaat een paar minuten later om 03.48 uur mijn telefoon. Hans Zuidijk, Algemeen Directeur/Regionaal Commandant van de Veiligheidsregio Hollands Midden, belt: “Een groot treinongeval bij station Voorschoten waarbij een goederentrein en een passagierstrein betrokken zijn. Een nog onoverzichtelijke situatie met veel gewonden en wellicht erger.” De berichten en informatie volgen elkaar in die komende minuten/uren heel snel op. De telefoon staat vanaf dat moment niet meer stil.

Kort na vieren blijkt dat het incident dusdanig ernstig is dat ik moet besluiten tot opschaling naar een GRIP 3-situatie. Dat betekent dat de burgemeester de leiding krijgt. Dus douchen, spullen pakken en op naar het gemeentehuis die nacht, waar de bodes inmiddels de koffie hadden klaarstaan. De hulpdiensten snelden zich naar het gemeentehuis, evenals team communicatie, de adviseur veiligheid, etc., om mij in staat te stellen om die besluiten te nemen die nodig zijn. Op de plaats incident zijn ondertussen bijna 200 mannen en vrouwen van politie en brandweer aan het werk en ambulances rijden af en aan. De crisisorganisatie staat als een huis en ik maak een diepe buiging voor alle hulpdiensten. 

De direct omwonenden hebben hun deuren geopend om te helpen met de opvang en verzorging van de lichtgewonden, het zetten van een bakkie koffie/thee, te luisteren naar de aangeslagen slachtoffers en een arm om ze heen te slaan. Wij vinden dat in Voorschoten normaal, maar het is heel bijzonder wat hier is gebeurd. 

Even na zessen die avond rij ik naar huis om een hapje te kunnen eten. Ik zit op mijn bank en probeer een eerste besef te krijgen van wat er eigenlijk allemaal is gebeurd. Ik denk aan de slachtoffers en hun nabestaanden, familie en vrienden voor wie deze dag inktzwart is. 

Dan gaat mijn deurbel. Mijn buurvrouw Liesbeth aan de deur met een bordje eten. Ik weet even niet wat ik moet zeggen. Wat is dit ongelooflijk lief. Nadat ik de deur heb dichtgedaan breek ik heel even. 

Na deze dinsdag volgden nog vele lange dagen met intense verhalen van de hulpdiensten. Het team van onze medewerkers hebben het klokje rond gewerkt om in nauwe samenwerking met ProRail, NS, BAM en Mammoet de treinwagons van het spoor en uit het weiland te krijgen en te zorgen voor een goede communicatie. Trots op dit team.

Bij het schrijven van deze column is het inmiddels vrijdag 14 april. Elf dagen na het ernstige treinongeval. De treinwagons zijn afgevoerd en de bedankbijeenkomst voor de hulpdiensten is geweest. 

Woorden tekort voor alle inzet van iedereen voor Voorschoten.

Woensdag 15 maart was er weer een verkiezingsdag. Dit keer mochten we stemmen voor de Provinciale Staten en het hoogheemraadschap van Rijnland. Ik denk dat ik geen rare dingen zeg, als ik constateer dat deze verkiezingen meestal niet het meest in de belangstelling staan. Hoe anders was dat deze keer. De verkiezingen hielden ons allemaal bezig. Om onze eigen redenen. En er is geschiedenis geschreven! Nog niet eerder kwam het voor dat één partij in alle provincies de grootste werd. Respect en bewondering voor de BoerBurgerBeweging die dit resultaat heeft behaald. 

Dat we met elkaar het gevoel hadden dat er iets te kiezen viel, was ook goed te merken in de stemlokalen in Voorschoten. Het was de hele dag door druk op de stembureaus en er stonden regelmatig rijen kiezers te wachten om hun stem uit te brengen. Met een opkomstpercentage van bijna 69% hebben we het heel goed gedaan!

Dankzij de inzet van velen zijn de verkiezingen prima verlopen. Op de verkiezingsdag bemanden 138 vrijwilligers de 15 stemlokalen van ’s ochtends half acht tot ’s avonds negen uur. Direct daarop stond iedereen weer klaar om met de groep extra tellers tot in de vroege uurtjes alle uitgebrachte stemmen van beide verkiezingen te tellen.

Het team Verkiezingen heeft de dagen rondom de 15e maart het klokje rond gewerkt om alle uitslagen in het landelijk systeem in te voeren. Met resultaat! Want hoe leuk was het, dat Voorschoten als tweede gemeente van Zuid-Holland in beeld verscheen bij de voorlopig definitieve uitslag van de Provinciale Staten-verkiezingen in de televisie-uitzending van NL Kiest.

Het was die nacht letterlijk een race tegen de klok. We kunnen nu weer even ademhalen en terugblikken. Dan moet mij toch één ding van het hart. Hoe kan het, dat we anno 2023 nog steeds (of eigenlijk weer) met het rode potlood stemmen? Het proces van tellen van stemmen en alle gegevens invoeren is zo ingewikkeld en tijdrovend geworden, dat we het bijna niet meer aan vrijwilligers mogen vragen om tot diep in de nacht beschikbaar te zijn.

In Voorschoten konden wij die nacht rond de klok van half vier onze spullen pakken. Ik lag even na vieren in bed. Een vriendin appte nog om te vragen hoe het ging in Voorschoten met het feest van de democratie. Ik appte terug dat ik ondanks mijn zorgen over het proces, weer enorm heb genoten van de verkiezingsdag. Maar dat het nu echt tijd was voor mij om te gaan slapen.

Dank alle vrijwilligers voor jullie ongelooflijke inzet!

Mijn vriendengroep is vrij divers samengesteld: qua werk, opleiding, gezinssamenstelling, inkomen, persoonlijke opvattingen, politieke stromingen (van links tot rechts en alles wat ertussenin zit) en levensovertuiging. Het overgrote deel werkt niet in het openbaar bestuur en heeft een opvatting over wat ‘Den Haag’ doet. Kortom: we zijn net de samenleving. 

Vorige week was er zo’n vriendenavond. Er wordt gebeld en geappt om met elkaar een bakkie te doen, waarop iedereen zich van de bank hijst (al dan niet onder protest) of direct doorkomt uit het werk. Daar zitten we dan, de één in oranje trainingsbroek met uggs, de ander gekleed alsof ze net van een gala komt, in werkuniform, of een ondefinieerbare samenstelling van kledingstukken die doet vermoeden dat diegene al in bed lag. 

Deze ongeplande avonden zijn het gezelligst. Het zijn ook de avonden waar we de actualiteit niet uit de weg gaan. In discussies gaat het er dan altijd stevig aan toe. Soms komt er ‘in the heat of the moment’ een jij-bak langs, maar uiteindelijk hebben we altijd respect voor elkaars andere kijk op de samenleving. Dat maakt ons ook zo hecht.

Die avond staat de demonstratie van Extinction Rebellion op de A12 centraal. Onze meningen staan lijnrecht tegenover elkaar. Rechtvaardigen de zorgen om het klimaat dit soort acties, versus: is alles gerechtvaardigd in de zorgen om onze planeet? Hoe ver mag je als groep gaan om je mening te uiten? Voer je een demonstratie of is de actie gericht op ontwrichting van de samenleving? Wanneer noem je een actie nog ludiek en is er sprake van burgerlijke ongehoorzaamheid en wanneer wordt willens en wetens gemorreld aan de grenzen van de rechtsstaat?

Hoe verschillend we hier ook over denken, we zien een paar punten waarover we het roerend met elkaar eens zijn. Bijvoorbeeld dat er voor alle groepen in ons land gelukkig ruimschoots de gelegenheid is om hun stem te laten horen. Over welk onderwerp het ook gaat. Of dat een demonstratie nooit een vrijbrief mag zijn of worden voor het plegen van strafbare feiten. Wat je mening op dat moment ook is, demonstranten moeten de aanwijzingen van de politie en ME opvolgen. Zij handelen in opdracht van de burgemeester om de orde te handhaven. Tot slot zijn we het erover eens dat het uiteindelijk altijd de onafhankelijke rechter is, die in onze democratische rechtsstaat het laatste woord heeft. Daar mag niet aan worden getornd.

Het was een mooie avond. Met voor ons allemaal stof tot nadenken. 

Voor wie het echt wil weten … Ik was die avond degene in de oranje trainingsbroek met uggs en mijn (voor een aantal overbekende) zwarte hoodie. 

Democratie, het lijkt zo vanzelfsprekend. De werkelijkheid is anders. Elke dag zien we politieke partijen/bewegingen vanuit hun zetel de democratie ondermijnen door de regels die we met elkaar (in democratie!) hebben afgesproken niet na te leven en/of te schofferen. Dat vind ik op zich zelf al wonderlijk, het is namelijk diezelfde democratie die ervoor heeft gezorgd dat de betreffende billen op die zetels kunnen zetelen.

Wat is er aan de hand in ons landje? We staan (of liever gezegd stonden) bekend als het land waarin alle partijen er met elkaar probeerden uit te komen. Voortdurend op zoek naar consensus, het midden. Respecteren, begrip hebben voor elkaars standpunten en bekijken waar de overeenkomsten zitten. Geven en nemen. Elkaar kleur gunnen op de wangen. Niet regeren vanuit louter het hebben van een meerderheid, maar ook oog hebben voor de belangen die de minderheid vertegenwoordigd. Die daarom zeker niet minder belangrijk zijn of er minder toe zouden doen. Dat is geen koehandel of je eigen politieke opvattingen verloochenen. Dat is het besef dat we met elkaar verantwoordelijk zijn, maar elkaar ook hard nodig hebben, voor een goed openbaar bestuur.

Ik hoor onze democratie schreeuwen om bescherming. Maar de antwoorden en het noodzakelijk handelen blijven uit. In de plaats daarvan is de politiek druk met zichzelf. Druk met de vraag hoe er zo snel mogelijk gescoord kan worden. Druk om tijdens vergaderingen collega’s de maat te nemen en af te branden. Druk met acties te bedenken die onze democratie ondermijnen, omdat de spelregels ineens niet meer uitkomen.

Ik fiets al heel wat jaartjes (ruim 20 jaar) na vergaderingen van het gemeentehuis naar huis. Soms alleen, soms gezellig met collega’s. Het fietstochtje doet mij altijd goed. De stilte van de avond (en soms het begin van de nacht) zorgen ervoor dat er ruimte in mijn hoofd komt om mijzelf de vraag te stellen of ik tijdens de vergadering die dingen heb gedaan waar inwoners, verenigingen en organisaties iets aan hebben. En voor mij ook een belangrijk dingetje: kan ik het uitleggen als ik thuiskom. Met vallen en opstaan heb ik één ding geleerd: de spelregels van de democratie mogen nooit wijken. Juist als het lastig wordt, dan moeten we hierop kunnen terugvallen.

Het demos (volk) krateo (heerst/regeert). Inwoners hebben vertegenwoordigers gekozen om hun belangen te behartigen. Dat is het mooiste en hoogste ambt dat er is, het zijn van volksvertegenwoordiger. Het brengt ook de verantwoordelijkheid mee dat je je als volksvertegenwoordiger altijd moet realiseren waarom je er zit: namens en voor de inwoners.

De bladeren aan de bomen verkleuren, regenjassen hebben al overuren gedraaid, temperatuur daalt, de pepernoten liggen alweer in de winkel en de winterkleding wordt tevoorschijn gehaald. Alles wijst erop dat de herfst is ingetreden en de winter nadert. Normaal gesproken kijk ik, wellicht net als u, uit naar deze jaargetijden. De (kerst)lampjes en de kaarsjes maken het in huis altijd extra gezellig met de lange avonden.

Dit jaar voelt het anders aan. We leven in een tijd met grote onzekerheden die ons heel hard treffen, in vele opzichten. De stikstofcrisis, asielopvangcrisis, oorlog in Oekraïne, gevolgen van de toeslagenaffaire, torenhoge inflatie, boodschappen die onbetaalbaar worden, menstruatiearmoede en de energiearmoede die ons raakt op een manier die wij niet voor mogelijk hadden gehouden. De crisissen volgen elkaar in een hoog tempo op, waarbij er onvoldoende antwoorden vanuit Den Haag komen op deze grote vraagstukken.

De onmacht die u ongetwijfeld voelt, voel ik ook. Kon ik maar als uw burgemeester deze problemen aanpakken en oplossen. Bij mij is de afgelopen tijd het besef gekomen dat we als (lokale) overheid weer terug moeten naar onze basis, waar we ooit voor waren opgericht; er zijn voor diegenen die in het leven hulp nodig hebben en zorgen voor de basislevensbehoeften van elk huishouden, zoals bijvoorbeeld zorg en energie. Sturen op inhoud in plaats van processen, het overbruggen van scheidslijnen in de samenleving en als overheid inzetten op verbindingen leggen; dat zou onze taak moeten zijn. Nederland is geen winstgevend bedrijf dat als een BV moet worden bestuurd. En als de “winst” dan een keertje tegenvalt de rekening wordt neergelegd bij diegenen voor wie we er zijn als overheid, namelijk de inwoners,

Het is voor mij niet te bevatten dat wij accepteren dat anno 2022 kinderen zonder ontbijt naar school gaan, met kapotte schoenen lopen, de broodtrommels met de lunch op school leeg zijn, jonge meiden tijdens hun menstruatieperiode thuis blijven van school omdat er geen maandverband kan worden gekocht en niet meer elke dag kunnen douchen.

De antwoorden op de vraagstukken laten vooralsnog op zich wachten, maar wij kunnen als samenleving in Voorschoten heel veel voor en met elkaar doen. Dat heb ik gezien en gemerkt tijdens de corona crisis. Vraag aan uw buren, kennissen, familie, vrienden, vaders/moeders op het schoolplein hoe het gaat en of ze misschien hulp nodig hebben. Laten we weer wat meer naar elkaar omkijken. 

Armoede is onder ons, het is dichterbij dan wij allemaal denken en het kan ons allemaal overkomen. Wij kunnen er samen voor zorgen dat deze herfst en winter niet te guur wordt, maar ondanks alle grote onzekerheden, warm aanvoelt.

“De overheid is wel of niet integer. Een beetje integer kan niet. En met de integriteit van de overheid valt of staat het bestuur; aantasting van de integriteit van de overheid betekent niet minder dan dat de overheid het vertrouwen van de burgers verliest. En zonder dat vertrouwen van de burger werkt de democratie niet. Dan is er geen democratie meer. Dat is een beklemmend beeld.” Dit waren de afsluitende woorden van toenmalig minister van Binnenlandse Zaken Ien Dales van haar toespraak voor de Verenging van Nederlandse Gemeenten in juni 1992.

Met deze speech is het thema integriteit op de kaart gezet en is niet meer weg te denken als we het hebben over het functioneren van en in het openbaar bestuur. Op 28/29 september is het de Nacht en de Dag van de Integriteit. Op deze dag gaan we ook in Voorschoten als raad en college aan de slag over dit thema. Wat zijn dilemma’s waar lokale politici tegenaan lopen. Hoe gaan we om met mogelijke belangenverstrengeling. Welke invloed hebben emoties op ons vermogen om afwegingen te maken. Hoe kunnen we blinde vlekken herkennen. Zo maar wat vragen die noodzakelijk zijn om met elkaar te bespreken. Juist om ervoor te blijven zorgen dat besluitvorming op een transparante en integere wijze tot stand blijft komen met het algemeen belang als uitgangpunt. Alleen dan komt het vertrouwen van inwoners in de overheid terug.

Werkzaam zijn in het openbaar bestuur betekent dat je handelen niet alleen zakelijk, maar ook privé onder een vergrootglas ligt. Een recent voorbeeld is de Finse premier van wie beelden zijn uitgelekt waar zij dansend en zingend op een privé feestje te zien is. Laat ik eerlijk zijn, dit had/kan mij ook overkomen. Op het moment dat ik een feestje in de privé sfeer heb, draag ik mijn piket over aan de loco-burgemeester en zorg ik ervoor dat het werk er niet onder lijdt. Is zingen en dansen ongepast gedrag voor bestuurders? Zegt dat iets over onze integriteit? Ook een mooi onderwerp om met elkaar te bespreken.

De normen en waarden die de veranderende samenleving hanteert of iets wel of niet integer is, is dynamisch. We moeten met elkaar de aandacht voor integriteit in het lokaal bestuur als logisch en vanzelfsprekend beschouwen. Het gaat niet om oordelen of veroordelen. Het gaat er juist om met elkaar de dilemma’s waar we tegenaan lopen bespreekbaar te maken, signalen herkennen, ervoor openstaan en ruimte maken om te leren van fouten. Integriteit is niet persoonlijk. Het gaat over de integriteit van het handelen. Fouten maken is menselijk en gebeurt vaak onbewust. Politici zijn, net als u, soms ook gewoon mensen.

Begin juli is miene creatieve, stoere en onverwoestbaore mamsie oet de tied ekommen. Miene olders bunt weer bi-j mekare. Veur allebeide was dit huwelijk ‘n tweede kans en den hebt ze met beide hande an-egreppen. Dat ik daor getuge van moch wezzen en met eur mien laeven moch laeven, daor bun ik intens dankbaor veur.

Mien mamsie was gewoon een stoer wief. Absoluut neet bange is ze in ne luchtballon en in ’n zweefvliegtuug estapt. Ze maken altied wat met. Ik zee eur nog in ne zieden rok met hoge hakken de weide bi-j de boerderi-je van Lieftocht (waor zee is geboren) in geiseln umme ‘n schaop te helpen bi-j ’t aflammern. Mien vader en mi-j veraltereerd maor met völle schik achterlaotend.

Eure creativiteit kennen gin grenzen. Zelf klere maken en breien kon ze as den besten. Later ging ze bi-j ‘n professionele wandkledenclub den tentoonstellingen organiseerden met regionale bekendheid. Bälle maken, deuzen beplakken, bloemschikken, edelsmeden, kaarten maken en zo meer. Gef mamsie ne schere, vilt stofjes en papeer en der kwam iets moois oet! As kapster kon ze eure creativiteit ok helemaols kwiet, en wat gao’k ok eure kokkunsten missen.

Ongeleufelijk trots was ze ton ik wetholder wodden en veureg jaor burgemeister moch wodden. Wi-j zaen nog teggen mekare: “da’w dit samen nog met möcht maken”.

Mien pipa mo’k helaas al heel wat jaortjes missen. Ne fijnen en eerlijken man den altied veur iederene klaor ston. Bovvenal politieagent in hart en nieren. Zien blauwe harte zit ok in mi-j. Wi-j hebt met mekare stad en land af-ereisd um ’t Nederlands heren volleybalteam te können zeen spöllen. Elke vakantie dee’w leuke en

bi-jzundere dinge. Zoas naor musea, Margraten en Wenters ston natuurlijk ok altied op ’t liesjen. Onvergaetelijke gesprekken in ’n trein en ’n auto. Uren kaarten waorbi-j der creatief met de regels wodden ummegaone.

Dankzi-j heel völle hölpe van mien vader heb ik de middelbaore schole en later de universiteit af-erond. ’t Was van uns samen. Zo trots was mien vader ton ik in ziene vootsporen trad in de gemeenteraod.

Oppa en omma waezen was ’t allermooiste wat miene olders is ovverkommen. De rolle van eur laeven dee eur op ’t lief eschrevven was.

Ik zee miene olders argens daorbovven gemeudelijk zitten, lachend met alle andere leve leu dee der ok al bunt. Mien vader met een biertjen en ’n sigaartjen en zienen dreugen humor. Mien moder met ’n glas rooie wien, eur onafscheidelijke sigaretjen en euren kenmarkenden harden en anstaekelijken lach. Dat leste blik genetisch te können wodden deur-egovven.

Der zal gin dag veurbi-j gaon da’k neet an miene olders denke en ze verschrikkelijk misse. Wat ’n mooie en dierbaore herinneringen hebt miene olders mi-j egovven dee’k veur altied in mien harte bi-j mi-j hebbe. Zee zölt nooit vergaeten wodden. Daorveur bunt dee beide leve schatten te belangriek ewes in ’t laeven van völle leu.

Het zonnetje schijnt, de zomer komt eraan, en de samenleving bruist weer! We zijn met elkaar aan het genieten van vele activiteiten en feesten. Fantastisch om te zien dat er eindelijk weer een Avondvierdaagse kon worden gehouden. Het enthousiasme van de kids was aanstekelijk. Het was voor velen wellicht ook een weerzien met elkaar. Ik kwam die avond onverwachts een oud-studiegenoot uit Leiden tegen die sinds kort ook in Voorschoten woont. We gaan zeker binnenkort bijpraten!

Onder de warme zomerzon was er de Korpsavond van de Brandweer met hun gezinnen. Mooi om de betrokkenheid te voelen en de verhalen te horen. Het zijn die mannen en vrouwen die 24/7 voor ons klaarstaan, bij branden, stormen, een reanimatie, of als er bijvoorbeeld een kat uit een boom moet worden gehaald. Niets is hun teveel. Dat betekent ook iets voor het thuisfront. Ongelooflijk trots op ons Brandweerkorps!

Bij het Beats en Bites festival was het genieten van muziek, eten, gezelligheid en proosten. We hebben er met elkaar een mooi weekend van gemaakt. Binnenkort is er ook de Rendierenloop! U leest het goed, de Kerstman heeft zijn zomerrendieren ingeschakeld om de decembereditie te kunnen inhalen. Uiteraard ligt het gemeentehuis ook deze editie op de vliegroute. En tja, heel soms gaan er feesten ook onverwachts niet door… #RollingStones #gaanwehetmaarnietoverhebben

Ondertussen zijn de voorbereidingen voor de Paardendagen in volle gang. We kijken uit naar het feest wat Voorschoten al eeuwen verbindt en waarvoor menig vakantie voor wijkt.

De zomervakantie lonkt. We hebben al kunnen proeven aan het zomerse weer. Het zijn voor ons allen de bekende laatste zware loodjes. De medewerkers bij Burgerzaken zetten alle zeilen bij om iedereen die voor de vakantie een geldig reisdocument nodig heeft, deze ook kan krijgen. Er wordt een extra loket geopend en de uren worden uitgebreid. Wij hebben echter ook uw hulp nodig! Wacht niet te lang met het aanvragen, maar maak snel een afspraak! Voor de gemeenteraad staan de laatste volle raadsvergaderingen met onder andere de Kadernota op de agenda. En de politieke partijen die in het formatieproces zitten, zijn aan het buffelen om met elkaar een akkoord te bereiken.

Ook ik kijk uit naar de vakantie. Het was een inspannend eerste helft van het jaar waarin er veel is gebeurd. Vakantie is voor mij zijn op de plek waar mijn allerliefsten ook zijn. De stapel boeken kan uiteraard niet ontbreken!

Ik wens u een fijne en rustige zomer toe.

Na twee jaar konden we weer als vanouds Koningsdag vieren. De festiviteiten begonnen de dag ervoor waar ik zes inwoners een Koninklijke Onderscheiding heb mogen opspelden als dank voor hun jarenlange vrijwillige inzet voor de samenleving. De lintjesregen ging over in een ouderwets gezellige Koningsdag met de kindervrijmarkt, de optocht, kermis, en vele activiteiten die er die dag waren. ’s Avonds groot feest in de Voorstraat, met drie podia. Wat was er de hele dag een fantastische Oranjesfeer! Veel dank aan de Oranjevereniging, ondernemers, politie, boa’s en alle feestende inwoners die hier aan hebben bijgedragen!

Velen van u zijn naar de Dodenherdenking op 4 mei gekomen waar wij met elkaar hebben stil gestaan dat vrijheid en verbondenheid niet vanzelfsprekend zijn. Ik heb het persoonlijke verhaal vertelt van mijn opa en zijn oorlogssyndroom dat hij tot op het laatst met zich heeft meegedragen. Met gevolgen voor de mensen die hij het meest lief had in het leven, mijn oma en zijn drie zoons. Ik realiseer mij nu steeds meer dat een oorlog altijd in iemand blijft zitten en dat dat generatie op generatie wordt doorgegeven.

Met een nieuwe oorlog in Europa beseffen we ons opnieuw hoeveel geluk we hebben dat wij in een vrij en veilig land mogen leven. Zlata en Emilia zijn met hun moeder gevlucht uit Oekraïne en verblijven tijdelijk in Voorschoten. De verbinding tussen Voorschoten en Oekraïne is door Zlata heel mooi beeldend vorm gegeven in een schilderij. Indrukwekkend was het moment dat deze twee meiden tijdens de Dodenherdenking een bloemstuk in de kleuren van de Oekraïense vlag bij het oorlogsmonument neerlegden.

Laten we onze vrijheid koesteren door elk jaar te blijven herdenken, de verhalen te blijven vertellen en onze vrijheid te vieren.

Tussen deze dagen door is de opvang voor Oekraïense vluchtelingen in het gemeentehuis opengegaan. Dankzij de grote inzet vanuit de samenleving en de ambtelijke organisatie kunnen wij deze vluchtelingen een tijdelijk veilig thuis bieden. Daarnaast vangen al weken lang particuliere huishoudens Oekraïense vluchtelingen in hun eigen huis op, geheel belangeloos. Dat geldt ook voor de zusters in Huize Bijdorp die klaar stonden toen wij ze om hulp vroegen. Wat een verbondenheid is er in de samenleving van Voorschoten dat we dit met elkaar doen.

Ondertussen is het jaar voorbijgevlogen waar ik uw burgemeester heb mogen zijn. Ik kijk terug op een heel mooi jaar! Dank u wel dat u dit jaar voor mij onvergetelijk heeft gemaakt. Veel dank ook aan de lieverds in mijn privé leven die mij altijd steunen. Zij zijn voor u (meestal) onzichtbaar, maar voor mij het allerbelangrijkste in mijn leven, elke dag weer.

“Troep, troep, alles is zoek, we hebben al een tijd niets meer opgeruimd….” Voor diegenen die dit niet herkennen, het komt van de kerstplaat van Bert&Ernie. Het is een goede omschrijving voor de omgeving waar ik nu in zit. Met mijn laptop aan de keukentafel die niet meer zichtbaar is vanwege alle troep, verhuisdozen die letterlijk om mij heen staan opgestapeld en verhuizers die op dit moment mijn hele huisraad aan het laden zijn in de verhuiswagen. Één van mijn allerbeste vriendinnen belde mij net op en vraagt zich af of ze mij deze dagen nog zen kan krijgen, vriendinnen hebben een schema opgesteld wie wanneer de komende dagen kan komen helpen met schoonmaken en dozen uitpakken. En de mannen worden opgetrommeld om lampen ed. op te hangen. Want tja, sommigen dingen zijn toch echt mannenwerk…. Kortom iedereen die weleens een verhuizing heeft gehad weet dat ik in een kleine nachtmerrie zit. “Let it go” van Elsa uit Frozen is mijn motto deze dagen en draai ik non-stop op Spotify. Er zijn afgelopen weken ook vele hilarische momenten geweest. Zoals een halve dag doen over het uitzoeken van een vloer en dan twee weken geleden horen dat deze niet geleverd kan worden. De nieuwe vloer was vervolgens in twee minuten uitgezocht.

Zonder de inzet van vele mensen had ik dit nooit voor elkaar gekregen. Woorden tekort om iedereen te bedanken voor hun inzet en integriteit vanaf de start van de zoektocht naar een huis, de hulp in de periode daarna, de inzet voor de verkoop van mijn huis in Voorburg en de aannemer die zich wekenlang tien slagen in de rondte heeft gewerkt om mijn huis heel mooi te maken. En dan alle lieve mensen om mij heen die de afgelopen weken mijn toenemende nukken hebben getolereerd en voor mij klaarstonden; no matter what. Wat ben ik gezegend met deze lieverds. 

Bij het publiceren van deze column zit ik gelukkig fijn in mijn nieuwe huisje en daar kijk ik heel erg naar uit. Lekker op de fiets naar het werk en naar het centrum om boodschappen te doen. Over het twee weken is het Koningsdag. Na twee jaar kunnen we dit eindelijk weer met elkaar vieren. Laten we er een mooi feest van maken! Op 4 en 5 mei herdenken we diegenen die het hoogste offer voor onze vrijheid hebben gebracht en vieren we dat we 77 jaar in vrijheid mogen leven. Met een oorlogssituatie dichtbij besef ik mij eens te meer hoe bijzonder vrijheid is en hoe belangrijk het is om hier bij stil te staan.

Bij het schrijven van deze column heb ik zojuist als voorzitter van het Centraal Stembureau de officiële uitslag bekend gemaakt van de gemeenteraadsverkiezingen 16 maart 2022. Verkiezingen die qua organisatie ongelooflijk goed zijn verlopen. Mijn grote dank hiervoor gaat uit naar alle vrijwilligers op de stembureaus, de tellers die na de sluiting van de stembussen hard aan de slag zijn gegaan en het team verkiezingen dat die avond (en nacht!) klaar zat om de uitslagen in te voeren. Zij hebben ervoor gezorgd dat ik op de verkiezingsavond twee uur na sluiting van de stembureaus de voorlopig definitieve uitslag bekend kon maken, met het opkomstpercentage en de voorlopige zetelverdeling. 

Met een opkomstpercentage van 59,9% hebben kiezers in Voorschoten ruim meer dan het landelijk gemiddelde de weg naar de stembus gevonden. Helder is wel dat wij in Nederland met elkaar een vraagstuk hebben; “Hoe kan het vertrouwen in de politiek worden hersteld. Hoe gaan wij er met elkaar voor zorgen dat kiezers het gevoel hebben dat hun stem ertoe doet.” Antwoorden heb ik nog niet, maar wel de inzet om hier met raad, college en inwoners de komende jaren hard aan te gaan werken.

Dat de verkiezingen van ons allemaal zijn werd duidelijk doordat voor het eerst in Voorschoten prokkelduo’s meehielpen met de organisatie. Lars heeft op woensdagochtend de ochtendshift meegedraaid op het stembureau in de Kruispuntkerk. Jonna en Yvonne hebben die ochtend meegeholpen met het tellen van de stemmen van de early voters. Zoals ze zelf tegen mij zeiden: “Wij horen er ook bij en kunnen op onze eigen manier ons steentje bijdragen aan de verkiezingen”. Het was voor mij een kippenvel moment, want ik besefte mij dat wij het verschil hebben kunnen maken. Hierom ben ik ooit het openbaar bestuur ingegaan. 

Over dit mooie democratisch feest hing de hele donkere schaduw van de oorlog in Oekraïne. Een oorlog waar wij allemaal met afschuw naar kijken. Onze gedachten gaan uit naar de inwoners van Oekraïne. Wat zij op dit moment moeten doorstaan, is voor ons niet te bevatten. Hartverwarmend is de steun vanuit de samenleving die goederen en levensmiddelen inzamelt en klaar staat om vluchtelingen thuis op te vangen. We zijn als Voorschoten met de regio volop bezig om de opvang voor de vluchtelingen mogelijk te maken. Op dit moment wachten wij nog op duidelijkheid vanuit het kabinet over de financiën. Het duurt mij, net als u, veel te lang. De nood is eenvoudigweg te hoog. Ik hoop dat bij het publiceren van deze column we eindelijk duidelijkheid hebben en aan de slag kunnen. 

Bij het schrijven van deze column ligt storm Eunice net achter ons. De storm heeft geleid tot veel schade, zoals omgevallen bomen, takken op de weg, dakpannen en zonnepanelen die eraf zijn gevlogen, etc. Onze brandweermannen en -vrouwen zijn vanaf vrijdagochtend in touw geweest. Wat een ongelooflijke klus is dat geweest; meer dan 30 meldingen alleen al op vrijdag. Zaterdag was ook een hele drukke dag, met bijna evenveel meldingen als de dag ervoor. Nagekomen stormschademeldingen en in de avond tijdens de regen wateroverlastmeldingen. Vaak als gevolg van schade die tijdens de storm is ontstaan. Ook onze medewerkers bij de buitendienst zijn deze dagen volop aan de slag om fietspaden vrij te maken, takken op te ruimen, etc.

We zijn er nog niet vanaf! Storm Franklin staat zondagavond voor de deur. De komende dagen staan onze brandweermannen en -vrouwen ook weer voor ons klaar. Het zijn allemaal vrijwilligers die naast hun reguliere baan (en gezinsleven!) ook zorgen voor paraatheid 24 uur per dag, 7 dagen per week. De inzet en loyaliteit van ons brandweerkorps bezorgt mij kippenvel; geen woorden voor. Mocht u tijd hebben, loop vooral even langs de brandweerkazerne om onze toppers te bedanken! Ze verdienen het!

Een andere “storm” die de komende weken door onze gemeente raast is de verkiezingsstorm. We mogen weer stemmen! Op 16 maart zijn de gemeenteraadsverkiezingen. Aan alles zie je en merk je dat de campagnes van de politieke partijen zijn begonnen. De laatste raadsvergadering is geweest, de verkiezingsborden zien we overal verschijnen, posters worden opgehangen en de partijen zijn volop aan het flyeren in het dorp. 

Achter de schermen op het gemeentehuis wordt hard gewerkt aan de organisatie. De lijsten van de deelnemende politieke partijen zijn goedgekeurd, de locaties van de stembureau’s zijn bekend, stembureauleden en tellers staan klaar om op 16 maart de uitslag zo spoedig als mogelijk bekend te maken. Dit jaar hebben we een heel bijzonder extra paar handjes op stembureau nummer 1! Daar is een prokkelduo aanwezig. Dat zijn vrijwilligers bestaande uit 1 persoon zonder en 1 persoon met een licht verstandelijke beperking. De verkiezingen zijn van ons allemaal en wat ben ik blij met deze extra paar handjes! Ik wens alle politieke partijen heel veel succes en plezier de komende weken. 

De storm die lijkt te gaan liggen, is de Corona pandemie. Na bijna op de kop af twee jaar, gaat de samenleving weer open. Ik ben, net als u, ongelooflijk blij dat we op dit punt zijn aangekomen. Onze lokale ondernemers die weer echt kunnen gaan ondernemen, naar festivals gaan en luidkeels meezingen, juichend bij sportwedstrijden zijn; wat hebben we dit gemist. Ik kijk uit naar de festiviteiten in ons dorp, zoals op Koningsdag en 5 mei. En dat we op 4 mei samen kunnen herdenken. Terug naar normaal.

Sinterklaasliedjes, dansende en zingende Pieten, de Pietenband, de historische brandweerauto Spuit41, lachende en vrolijke kinderen en natuurlijk Sinterklaas in hoogsteigen persoon! Wat een feestelijke intocht was het afgelopen zaterdagochtend. Sinterklaas maakte dit jaar in een oldtimer een rondje door de Schoolstraat en de Voorstraat. Een fantastisch kinderfeest is het en wat fijn dat het weer een klein beetje kon worden gevierd.

Vele kinderen zullen hun schoen hebben mogen zetten om daar de volgende dag een cadeautje van Sinterklaas in te vinden. In het Sinterklaasjournaal is een verontrustende melding gedaan van pakjesschaarste doordat de Pakjeskamer dicht is. Gelukkig voor de kids in Voorschoten is er geen probleem. Ik weet zeker dat Sinterklaas lokaal inkoopt en wij hebben heel veel leuke winkels in onze centra. Dus dat moet goed komen!

Op 5 december is het traditiegetrouw Pakjesavond. De avond waarop vele gezinnen gezellig samen zijn en een zak vol cadeautjes uitpakken. Dit is niet voor elk gezin vanzelfsprekend. Samen met de Stichting Sintvoorieder1 en de bibliotheek wordt ervoor gezorgd dat meer dan 100 kinderen ook een onvergetelijke Pakjesavond hebben. Dank voor ieders inzet hiervoor! Voor deze kinderen maken we met elkaar het verschil in hun leven.

Van een feestelijke zaterdagochtend naar een serieuze donderdag. Deze week, op 25 november, is het Orange the World. Het moment waarop extra aandacht wordt gevraagd om geweld tegen vrouwen tegen te gaan. Elke dag worden er vrouwen en meisjes mishandeld. Als een veilig thuishaven ontbreekt, is het in deze Corona periode extra zwaar. Met elkaar kunnen we hier wat tegen doen. Het thema van dit jaar is dan ook preventie. Kijk wat u kunt doen om bijvoorbeeld uw buurvrouw te helpen die in een hele lastige situatie zit. U kunt het verschil maken in haar leven. Vanaf 25 november kleurt het gemeentehuis tot 10 december Oranje.

Bij het schrijven van deze column hebben vele politieagenten hele heftige dagen achter de rug. Wat er gebeurd is in Rotterdam en Den Haag kan geen demonstratie meer worden genoemd. Dit raakt alle agenten en ook hun thuisfront. Het niet weten of je veilig thuiskomt na een dienst heeft een grote impact. Politieagenten, brandweermannen, ambulancebroeders zijn elke dag aan het werk voor onze veiligheid. Zij doen op die momenten een stap naar voren, waar anderen dat niet kunnen. Juist nu is het van belang dat we aan de hulpdiensten laten blijken dat we achter ze staan en ze steunen. Een kleine moeite, een klein gebaar dat heel veel voor ze betekent en het verschil maakt.

Social media is niet meer weg te denken uit ons leven; Whatsapp, Instagram, Facebook, Tiktok, Twitter, etc. We zijn er maar druk mee de hele dag. Ook ik! Gezellig appen met mijn vriendinnen over altijd boeiende nieuwtjes en onderwerpen waar alleen vrouwen uren over kunnen praten, bij iedere melding van een nieuwssite toch even snel kijken wat er aan de hand is in de wereld en op Facebook en Twitter plaats ik regelmatig berichten. Meestal over waar ik mee bezig ben met mijn werk en soms tussendoor een privé berichtje. Social media heeft ons op een bepaalde manier dichter bij elkaar gebracht. Zo werd er tijdens de lockdown volop met ouders, opa’s en oma’s gevideobeld en zien we dat social media ook troost kan bieden.

De keerzijde is dat er weinig remmingen lijken te zijn om oordelen te ventileren en berichtjes te sturen met een bepaalde inhoud. Sinds mijn aantreden als burgemeester en mijn Facebook account publiek toegankelijk is, heb ik via messenger ontelbare huwelijksaanzoeken en liefdesverklaringen gekregen en bijzondere foto’s mogen ontvangen. Als ik alles had bewaard, had ik er een jaarkalender van kunnen maken. Uiteraard vroegen de heren in kwestie aan mij of ik ook een foto van mijzelf kon terugsturen. Mocht u twijfelen aan wat ik toen heb gedaan: ik heb geen foto’s teruggestuurd en nadat ik was uitgelachen (toegegeven, dan kan soms best even duren) heb ik alles verwijderd, geblokkeerd en gerapporteerd.

Zorgelijker vind ik de tendens dat een steeds groter wordende groep mensen vindt dat zij alles kunnen en mogen zeggen op social media. Dit onder het mom van vrijheid van meningsuiting. Ja, deze vrijheid hebben wij en laten we daar dankbaar voor zijn. Wat mij betreft gaat deze vrijheid hand in hand met een verantwoordelijkheid voor wat we zeggen en wat dat voor impact heeft. Het afgelopen jaar is deze tendens scherper geworden. Je mag het uiteraard oneens zijn met de corona maatregelen, maar de vergelijking met de Jodenvervolging in de Tweede Wereldoorlog en alle verschrikkingen die daar zijn gebeurd, is zo volkomen misplaatst dat ik er geen woorden voor heb. Datzelfde geldt ook als politieagenten, boa’s, ambtenaren of bestuurders worden vergeleken met nazi’s. Besef dat deze mensen ook gewoon iemands vader of moeder, dochter of zoon zijn, die naar eer en geweten hun werk doen. Net als u.

Het dubbele gezicht van social media zal altijd blijven, maar we kunnen er wel met elkaar voor zorgen dat de samenleving een stukje beter en mooier wordt door social media. Laten we de discussies op de bal houden en niet op de persoon, omkijken naar diegenen die steun nodig hebben en positieve berichten met elkaar delen.

Vanaf 25 september is het zo ver; na 1,5 jaar met elkaar de 1.5 meter te hebben moeten aanhouden, gaat deze verplichting eraf. Het is een grote stap op weg naar een samenleving waarin we weer echt met elkaar kunnen samen leven, een knuffel kunnen geven aan de mensen die ons lief zijn, of een arm om iemand heen slaan op die momenten dat het zo hard nodig is.

Ik realiseer mij goed dat de verplichting van het gebruik van het coronatoegangbewijs op een aantal plekken, zoals binnen in de horeca of het theater, een teleurstelling is. Het betekent weer een extra last voor die sectoren die het al langere tijd moeilijk hebben. Ik heb Voorschoten leren kennen als een hechte samenleving die tijdens de Corona periode er met elkaar de schouders heeft ondergezet. Ook deze laatste loodjes moeten we met elkaar doorheen. Laten we hopen op een mooie nazomer zodat de terrassen in het centrum goed gebruikt kunnen worden. 

We hebben deze vrijheid met elkaar bereikt, doordat velen bereid waren en zijn om zich te laten vaccineren. Zo ook in Voorschoten! 76% van de inwoners vanaf 12 jaar en ouder is in Voorschoten volledig gevaccineerd. Het is fijn om te zien dat zovelen deze belangrijke keuze hebben gemaakt. We moeten wel met elkaar verstandig met deze vrijheid om blijven gaan. Geef mensen de ruime die daarom vragen en respecteer dat.

Door de vrijheid die er is gekomen, kan ik weer langs jubilerende bruidsparen en 100-jarigen. Ook de bezoekjes die het afgelopen jaar niet konden worden afgelegd, worden als de betreffende inwoners hier prijs op stellen alsnog gedaan. Wat een leuke reacties en gesprekken heb ik al gehad met blije en gelukkige jubilerende bruidsparen. Terugkijken op hoe ze elkaar hebben ontmoet en de sleutel tot dit lange geluk: geven en nemen en elk je eigen ding blijven doen. De komende tijd gaan er ongetwijfeld nog vele mooie bezoekjes volgen!

Ik heb op 24 augustus jl. een klein beetje mogen vieren dat ik op die dag 100 dagen uw burgemeester mocht zijn. Een terugblik op mooie maanden met een lach en dankbaarheid en heel veel zin in de komende jaren.

Die dag kreeg plots een andere wending door een telefoontje dat een vriendin onverwachts is overleden. De tijd stond voor mij even stil. Het besef daalde in dat je elke dag bewust moet leven, omdat zonder het te weten er ineens een punt kan staan. Ze was zo trots toen ik werd voorgedragen en beëdigd als uw burgemeester. Deze column draag ik op aan haar, omdat ze voor altijd in ons hart zit.

De vakantiespullen liggen weer in de kast, de agenda is gevuld, het laatste boek van de stapel is bijna uit en nog even genieten van de laatste vakantiezonnestralen. We gaan weer aan de slag!

Raadsleden, collegeleden en ambtenaren staat een nieuw politiek seizoen te wachten. Het laatste seizoen voor de gemeenteraadsverkiezingen. En… dit politieke seizoen begint met een mijlpaal. Op 1 september gaat de nieuwe ambtelijke organisatie van Voorschoten van start. Een eigen organisatie die dichtbij inwoners, organisaties, verenigingen en ondernemers staat. We zetten in op een goede dienstverlening. Dat betekent dat wij als overheid er voor u zijn. Zoals korte wachttijden aan de balies of dat als u de gemeente belt of via social media benadert met een inhoudelijke vraag dat deze spoedig wordt beantwoord. De Gemeentewet schrijft ons voor binnen 8 weken een brief te beantwoorden. Iets dat niet meer past in deze digitale tijd. Bij elke webwinkel met goede webcare krijgen we na het stellen van een inhoudelijke vraag direct een ontvangstbevestiging en vaak binnen enkele dagen een antwoord.

Behandel de ander zoals u zelf ook behandeld wilt worden.

Dit klinkt als open deuren, maar de dagelijkse praktijk leert dat er veel verbeteringen mogelijk zijn. Het betekent niet dat alles kan. Het antwoord op uw vraag kan ook nee zijn. Het is onze verantwoordelijkheid om te kunnen uitleggen waarom iets niet kan. Ook belangrijk is dat we met elkaar leren van dingen die niet goed gaan. Waar mensen werken worden nu eenmaal fouten gemaakt. Dat geldt ook voor ons.

We gaan als gemeente Voorschoten een cruciale draai maken in ons werken. Van een bureaucratische organisatie die de wet volgt, naar een dienstverlenende organisatie die handelt naar de behoefte van de inwoners. Dat is niet zo maar gerealiseerd. Rome is ook niet op een dag gebouwd. We zijn aan het bouwen, vanaf de basis. Elke dag een beetje beter dat is het streven. Daar hebben wij ook uw hulp voor nodig. Blijf vooral de tips en tops met ons delen!

In de kern draait het erom dat je als overheid een betrouwbare partner bent. Juist dit knelt in deze tijd. Er wordt met meer wantrouwen gekeken naar de overheid. Daar heb ik begrip voor. Bijvoorbeeld de Toeslagenaffaire heeft bij velen, ook inwoners uit Voorschoten, diepe wonden geslagen. Levens zijn verwoest door het handelen van de overheid. We moeten als overheid elke dag hard werken om het vertrouwen terug te winnen en te blijven verdienen.

Ik heb alle vertrouwen in onze nieuwe organisatie. Vanaf 1 september gaan we met u hiermee aan de slag!