Beleid cultureel erfgoed

Visie Toekomst religieus erfgoed

Kerken zijn al eeuwenlang belangrijk in ons dorp. Maar tijden veranderen en de positie van kerken in de dorpen verandert ook. 

Veel gebedshuizen verliezen hun functie of hun functionaliteit door veranderingen in het geloofslandschap en in de samenleving. Veel kerkgebouwen maken daarom een transitie door om toekomstbestendig te kunnen worden. Dit kunnen nevenfuncties zijn naast het religieus gebruik of een geheel nieuwe functie. De “Kerkenvisie” is geen gemeentelijke visie, maar het resultaat van een dialoog met alle betrokkenen over de toekomst van het religieus cultureel erfgoed, waarin de eigenaren van dit erfgoed een belangrijke rol spelen.

In ‘De kerk in het midden houden’ legt de gemeente de visie over een duurzaam toekomstperspectief voor het religieuze erfgoed van onze (burgerlijke) gemeente vast. Dit erfgoed is onlosmakelijk verbonden met kernwaarden van de samenleving en medebepalend voor de kwaliteit van onze leefomgeving. Daarom verdient het religieus erfgoed een gemeenschappelijke visie op de toekomst. Deze visie vertelt hoe de gemeente wil anticiperen op toekomstige vraagstukken en op welke wijze de visie in het beleid geborgd gaat worden.

Kadernota Erfgoed 2013-2017

De gemeenteraad van Voorschoten heeft in de vergadering van 21 november 2013 de reactienota en de Kadernota Erfgoed 2013-2017 en de Structuurvisie Cultuurhistorie 2013-2028 vastgesteld.

De kadernota bevat de visie van Voorschoten waarin zij stelt dat zij haar cultuurhistorische kwaliteiten van wezenlijk belang vindt voor de ruimtelijke en sociale identiteit en de herkenbaarheid van de gemeente. In het verleden wordt de basis gelegd voor de toekomst.

Het doel van het erfgoedbeleid is om op een zorgvuldige en afgewogen wijze het cultuurhistorische erfgoed in een goede staat door te geven aan volgende generaties, zodat ook zij daar voor hun toekomst op kunnen voortbouwen en het kunnen blijven zien, beleven en ervaren. De Kadernota erfgoed bevat een uitvoeringsprogramma hoe zij deze doestellingen wil realiseren.

In de evaluatie De kracht van erfgoed (2021) is gesteld dat de visie van de Kadernota onverkort van kracht blijft. Aanvullingen zijn terug te vinden in de Erfgoedagenda 2022-2026.

Structuurvisie Cultuurhistorie 2013-2028

De Structuurvisie Cultuurhistorie vormt een afwegingskader voor beleid en ontwikkelingen op het gebied van ruimtelijke ordening van cultuurhistorie. Deze visie sluit aan bij het bestaande beleid van de gemeente en hogere overheden. Hiermee wordt een bijdrage geleverd aan de algemene Erfgoedvisie die er op is gericht dat er op een zorgvuldige en afgewogen wijze met het cultureel erfgoed wordt omgegaan. De Structuurvisie beschrijft een aantal cultuurhistorische kernkwaliteiten, die vertaald zijn in een aantal structuren. Het gaat daarbij om het water, groen en de gebouwde elementen en structuren en voorzien van beleidslijnen. Deze beleidslijnen zijn de richtlijnen ontwikkeling en uitvoering van ruimtelijke plannen. binnen de gemeente.

Erfgoedverordening

De gemeente Voorschoten hanteert een integrale erfgoed verordening waarin alle zaken omtrent het cultureel erfgoed worden geregeld. Vanaf 2009 is het voor iedere gemeente verplicht om een verordening vast te stellen waarin de inschakeling is geregeld van een monumentencommissie die de adviesplicht bij omgevingsvergunningen kan vervullen (artikel 15 van de Monumentenwet 1988). De erfgoedverordening regelt het aanwijzen en wijzingen van monumenten en ontwikkelingen in beschermde dorpsgezichten. 

Rijksmonumenten

Een rijksmonument is een pand dat op nationaal niveau van algemeen belang is wegens haar schoonheid, betekenis voor de wetenschap en/of cultuurhistorische waarde. Doel is dat de monumentale waarde ervan in stand wordt gehouden. Dit kunnen gebouwen zijn zoals een dorpskerk, molen of een gedenkmonument, maar ook woonhuizen en archeologische terreinen kunnen van rijkswege beschermd worden.

De gemeente Voorschoten telt 53 rijksmonumenten die nationaal van waarde zijn vanwege hun ouderdom, de (bouw)geschiedenis, de architectuur, de stedenbouwkundige samenhang of hun zeldzaamheid.

U kunt een beschrijving van de rijksmonumenten bekijken via de website van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE). U kunt hierin zoeken op adres of op monument- of complexnummer. Deze nummers vindt u terug in de monumentenlijst hierboven.

Gemeentelijk monumenten

Een gemeente kan besluiten een monument te beschermen. De gemeente doet dit door een eigen monumentenlijst op te stellen. Dit zal veelal gedaan worden als het pand geen nationale betekenis heeft, maar lokaal gezien wel historische waarde heeft. De beschrijving van de monumenten kunt u bij de gemeente Voorschoten opvragen.